Bir fetvâ emininin hayratı: Gedizli Mehmed Efendi’nin vakıf faaliyetleri

dc.authorid0000-0002-6547-0447
dc.contributor.authorAyar, Talip
dc.date.accessioned2021-06-23T19:54:48Z
dc.date.available2021-06-23T19:54:48Z
dc.date.issued2020
dc.departmentBAİBÜ, İlahiyat Fakültesi, İslâm Tarihi ve Sanatları Bölümüen_US
dc.description.abstractMehmed Efendi (d. 1253/1837) from Gediz was one of the religious scholars within his family tree. He spent his earlier life period to complete his educational life and after graduating from formal schools he undertook various significant positions in ilmiyye (the Ottoman religious administration). Among the duties he undertook are the professorship, regentship, judgeship and fatwa authority. Mehmed Efendi extended his interest out of scholar efforts such as joining charity and public services. For this purpose, he found a waqf (a charity organization) institution in 1212/1797. The base wakfiyah (first establishment documents) and zeyl waqfiyah (additional establishments' documents) indicate that the waqf consists of a madrasah (school), library and several other properties generating income for the waqf services. In this context, it is learned from his charter of a waqf dated 1212/1797, that he built a madrasa in Gediz, where he was born and raised and gave some income-generating resources to the foundation. Mehmed Efendi continued his charitable attitude until the last moment of his life. This is evident in the foundation charter dated 1245/1830, 1247/1832 and 1249/1833. As a matter of fact, in addition to the madrasa he had built, he incorporated his house into the foundation along with its add-ons and land. He then donated his cash savings. This time Mehmet Efendi, who was not satisfied with these, expanded the area of the madrasa he had built before and built a library and continued his charitable activities by providing books. In this respect, the scope and content of the Mehmed Efendi Foundation will be discussed. The charitable and charitable activities of Mehmed Efendi will be examined based on four charters belonging to the foundation.en_US
dc.description.abstractGedizli Mehmed Efendi (ö. 1253/1837), ilmiyeye mensup bir ailede dünyaya gelmiştir. Küçük yaştan itibaren eğitim hayatına özen göstermiş ve tahsil süreçlerini başarıyla tamamladıktan sonra Osmanlı ilmiye sahasında farklı görevler üstlenmiştir. Üstlendiği görevler arasında müderrislik, nâiblik, kadılık ve fetvâ eminliği yer almaktadır. Ayrıca Mehmed Efendi’nin kendi yazdığı ve istinsah ettiği çok sayıda eseri bulunmaktadır. Mehmed Efendi, ilmiye alanında sergilediği çabanın benzerini hayır ve iyilik faaliyetlerinde de göstermiştir. Kurumsal anlamda ilk hayrî faaliyetini, kurmuş olduğu vakıfla hayata geçirmiştir. Bu bağlamda doğup büyüdüğü Gediz kasabasında medrese inşâ ettirdiği ve vakfa gelir getirici bir takım kaynaklar vakfettiği 1212/1797 tarihli esas vakfiyesinden öğrenilmektedir. Mehmed Efendi, hayırsever tavrını hayatının son anına kadar sürdürmüştür. Zira o, hayır yapma imkân ve gücüne sahip olduğu her fırsatta, kurduğu vakfı zenginleştirmeye çalışmıştır. Esas vakfiyeye ek olarak hazırlanan 1245/1830, 1247/1832 ve 1249/1833 tarihli zeyl vakfiyelerde bu durum açıkça görülmektedir. Nitekim inşâ ettirdiği medreseye ilave olarak, eklentileri ve arsasıyla birlikte evini vakfa dâhil etmiştir. Ardından nakit birikimini vakfetmiştir. Bunlarla da yetinmeyen Mehmed Efendi bu kez, daha önce yaptırmış olduğu medresenin alanını genişleterek kütüphane yaptırmış ve kitap vakfetmek sûretiyle hayır faaliyetlerini sürdürmüştür. Bu itibarla çalışmada, Mehmed Efendi vakfının kapsam ve içeriği ele alınacaktır. Vakfa ait dört adet vakfiye esas alınıp Mehmed Efendi’nin hayır ve iyilik faaliyetleri incelenecektir.
dc.identifier.doi10.14395/hititilahiyat.670606
dc.identifier.endpage368en_US
dc.identifier.issn2651-3978
dc.identifier.issn2636-8110
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage339en_US
dc.identifier.trdizinid526290en_US
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.14395/hititilahiyat.670606
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12491/10651
dc.identifier.volume19en_US
dc.identifier.wosWOS:000546178500012en_US
dc.identifier.wosqualityN/Aen_US
dc.indekslendigikaynakWeb of Scienceen_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorAyar, Talip
dc.language.isotren_US
dc.publisherHitit Üniversitesien_US
dc.relation.ispartofHitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi-Journal Of Divinity Faculty Of Hitit Universityen_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectIslamic Historyen_US
dc.subjectGedizen_US
dc.subjectMehmed Efendien_US
dc.subjectWaqfen_US
dc.subjectEndowment/Waqfiyaen_US
dc.subjectMadrasaen_US
dc.subjectİslam Tarihi
dc.subjectGediz
dc.subjectMehmed Efendi
dc.subjectVakıf
dc.subjectVakfiye
dc.subjectMedrese
dc.titleBir fetvâ emininin hayratı: Gedizli Mehmed Efendi’nin vakıf faaliyetlerien_US
dc.title.alternativeCharitable acts of a fatwa authority: waqf activities of Gedizli Mehmed Efendien_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
talip-ayar.pdf
Boyut:
1.23 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin/Full Text