Sovyet sonrası dönemde Orta Asya'da din ve siyaset üzerine genel bir değerlendirme

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0001-5282-5686
dc.contributor.authorYaman, Ali
dc.date.accessioned2021-06-23T18:41:19Z
dc.date.available2021-06-23T18:41:19Z
dc.date.issued2008
dc.departmentBAİBÜ, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümüen_US
dc.description.abstractİslâm’ın Orta Asya’da yayılması sonrasında Orta Asya’da bulunan Türk topluluklar tarafından benimsendiği görülmektedir. Zaman içerisinde bölgede hüküm süren çeşitli Türk siyasi yapılanmalarının 1900’lü yıllara gelindiğinde sona erdiği bilinmektedir. Sırasıyla Buhara, Hive ve Hokand Hanlıkları’nın, Rus Çarlığı tarafından ele geçirilmesiyle birlikte bölge Çarlık yönetiminin bir nüfuz ve sömürge alanına dönüştürülmüştür. 1917 Ekim Devrimi sonrasında ise bölgenin egemenliği Sovyetler Birliği’nin eline geçmiştir. Sovyetler Birliği’nin dağılması ve bunu izleyen yeni sosyo-ekonomik ve siyasal gelişmelerin Orta Asya bakımından da önemli etkileri olduğu açıktır. Sovyet döneminde uygulanan din karşıtı ve ateizmi esas alan politikalara rağmen, din halk katında yaşamaya devam etmiştir. Resmi baskıya uğrayan bastırılmış dinsel duygular, Orta Asya devletlerinin bağımsız olmasıyla birlikte, birden ortaya çıkmıştır. Bu serbesti ortamında halkın yoğun bir şekilde dinsel değerlere yöneldiği, dinsel merkezlere büyük ilgi gösterdiği, restore edilen ve yaptırılan ibadethane sayılarında büyük artış dikkati çekmektedir. Halkın dinsel ve kültürel alana yönelik bu yoğun ilgisi karşısında ülke dışından gerek resmî düzeyde gerekse gayrıresmî düzeyde, dinî konularda faaliyet göstermek üzere çeşitli aktörlerin ortaya çıktığı görülmektedir. İlk başlarda Orta Asya ülkeleri siyasi otoritelerinin pek ilgilenmediği din konusunda, var olan serbesti ortamında giderek etkinlikleri artan dinî grupların ortaya çıkması ve hatta bunların arasında rejim karşıtı olanların da bulunması dikkatleri din konusu üzerine çevirmiştir. Orta Asya devletleri ilk başlarda pek dikkat göstermediği dinî alan ve gelişmelerle ilgili özellikle 11 Eylül saldırıları sonrasında çok daha fazla ilgilenmeye başlamış, dinî alanı düzenleme ve denetim yönünde farklı yolların izlendiği gözlemlenmiştir. Konunun kapsamı nedeniyle burada sadece Sovyet öncesi ve sonrası dönemde Orta Asya’da din-siyaset ilişkisine dair, genel bir değerlendirme yapılacaktır.en_US
dc.description.abstractIslam has been adopted by the Turks in the Middle Asia after its being evolved in Middle Asia. It is known that some Turkish political structures that ruled in that region ended in 1900s. After Khanates of Buhara, Hive and Hokand had been invaded by Tsarist Russia, that region became a colony of Tsarist Russia. After the revolution that had been performed in October, 1917, this region was ruled by Soviet Union. It is clear that the collapse of Soviet Union and new socio-economic and political developments that emerged because of it have a great impact on the Middle Asia. Despite the political issues that are about anti-religion and atheism in Soviet period, religion kept its liveliness. Suppressed religious emotions that exposed to formal pressure emerged after the Middle Asia states gained their independence. It is striking that people tended to busy with religious values, went to the religious places, the number of the place of worship that was built and restored increased. It is understood that some people from outside of the country emerged in order to perform on religious matters in a both formal and informal way as a result of deep interest about religious and cultural areas. The religion subject that the political authorities of Middle Asia did not care of, the emergence of religious groups whose effects increased day by day and that there are some anti-regime people drew attention to the religion. Although Middle Asia states did not care of religious areas and developments at first, they started to take care of it after the 11 September attacks and edit and control the religious area in a different way. Because of the scope of the subject, a general evaluation about religion-politics relationship before Soviet period and after Soviet period will be performed.en_US
dc.identifier.endpage68en_US
dc.identifier.issn1306-8253
dc.identifier.issn2147-9895
dc.identifier.issue48en_US
dc.identifier.startpage55en_US
dc.identifier.trdizinid93592en_US
dc.identifier.urihttps://app.trdizin.gov.tr/makale/T1RNMU9USXk
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12491/3369
dc.indekslendigikaynakWeb of Scienceen_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorYaman, Ali
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofTürk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectOrta Asyaen_US
dc.subjectSovyetler Birliğien_US
dc.subjectİslamen_US
dc.subjectDinen_US
dc.subjectSiyaseten_US
dc.subjectMiddle Asiaen_US
dc.subjectSoviet Unionen_US
dc.subjectIslamen_US
dc.subjectReligionen_US
dc.subjectPoliticsen_US
dc.titleSovyet sonrası dönemde Orta Asya'da din ve siyaset üzerine genel bir değerlendirmeen_US
dc.title.alternativeA general evaluaiton on religion and politics in Middle Asia after the collapse of Soviet Unionen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
ali-yaman-3369.pdf
Boyut:
222.6 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam metin / Full text
İndir

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
Uluslararası İlişkiler Bölümü Koleksiyonu
WoS İndeksli Yayınlar Koleksiyonu