Yeni Türk alfabesinin kabulünde dil heyetinin yürüttüğü çalışmalar

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0002-0882-5811
dc.contributor.authorKılıç, Fahri
dc.date.accessioned2021-06-23T19:53:56Z
dc.date.available2021-06-23T19:53:56Z
dc.date.issued2020
dc.departmentBAİBÜ, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümüen_US
dc.description.abstractTürkler, tarihleri boyunca yaşadıkları coğrafyaların ve kültürlerin etkisiyle pek çok farklı alfabeler kullanmışlardır. X. yüzyılda kabul edilen Arap alfabesinin uzun süre kullanılmasından sonra Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Döneminde artan bürokratik ihtiyaçlar ve eğitimin yaygınlaştırılmaması sorunu üzerine dönemin aydınları arasında bir reform yapılmasına dair tartışmalar başlamıştır. Meşrutiyet Döneminde de alfabe ile ilgili tartışmalar büyük bir ilgiyle devam etmiş, bu konuda ileri sürülen bir kısım çözüm önerileri kısmen uygulanmaya başlamış fakat olumlu bir sonuç alınamamıştır. Cumhuriyet dönemindeyse alfabe tartışmaları, sadece aydınların ele aldığı bir konu olmaktan çıkmış, devletin bir eğitim sorunu olarak değerlendirilmiştir. Eğitimin yaygınlaştırılması için bir an önce Latin alfabesine geçilmesi gerektiğine karar verilmiştir. Bu amaçla Latin alfabesine geçiş konusunda incelemeler yapmak üzere Maarif Vekâletinin bünyesinde bir Dil Heyeti kurulmuştur. Dil konusunda uzmanlardan oluşturulan heyet Ankara ve İstanbul’da sürdürdüğü yoğun çalışmaların sonunda Türkçe’nin gramer yapısına uygun Latin alfabesi esasına dayanan bugünkü kullandığımız alfabeyi belirlemiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın önerileri doğrultusunda 8 ünlü 21 ünsüz toplam 29 harften oluşan Latin Alfabesi’ne dayalı yeni Türk Alfabesi’nde çift harf tercih edilmemiş, seslerin uluslararası değeri değiştirilmemiş, işaretli harflere mümkün olduğunca az yer verilmiştir. İsmet Paşa tarafından isimlendirilen “Türk Alfabesi” için bir uygulama planı hazırlanmış, kısa sürede kamuoyuna tanıtımı yapılmış, yasası çıkartılmış, Türk tarihinin en önemli kültürel devrimi gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme tekniği kullanılacaktır. İncelemede alan yazınının dışında, arşiv kaynakları, süreli yayınlar, tetkik eserler ve anılara başvurulacaktır. Elde edilen bulgular ışığında Cumhuriyet Döneminin en önemli kültür devrimlerinden birini oluşturan yeni Türk alfabesinin belirlenmesi aşamasında Dil Heyeti’nin yürüttüğü çalışmalar ele alınacaktır.en_US
dc.description.abstractThroughout their history, Turks have used many different alphabets under cultural and geographical influence. After long usage of Arabic alphabet adopted in 10th century, upon the increasing bureaucratic needs in the Tanzimat Reform Period and the problem of un-popularized education, a reform discussion began among the intellectuals of the time in the Ottoman Empire. The discussions on the alphabet continued with great interest during the Constitutional Monarchy Period and although some of the solution proposals were partly applied, no positive result was obtained. In the Republican Period, the alphabet discussions were no longer an intellectuals-topic but a State's educational issue. It was decided to immediately adopt Latin alphabet to popularize the education. Thus, a Language Committee was formed within the Ministry of Education to make examinations on transition to Latin alphabet. At the end of intensive works in Istanbul and Ankara, the committee which was formed by language experts determined the current alphabet based on Latin alphabet that is in line with Turkish grammar. Upon the suggestions of Mustafa Kemal Pasha, no double letters were preferred, no change in the international value of vocals were made as well as the signed letters were used to a bare minimum in the new Turkish alphabet based on Latin Alphabet formed by 8 vowels and 21 consonants, totally 29 letters. Ismet Pasha has named the "Turkish Alphabet" and an action plan was then prepared, released to public soon, enacted and thus the most important cultural revolution of Turkish history was realized. In this research, document analysis technique of qualitative research methods shall be used. In the analysis, archive sources, periodicals, surveys, and memoirs shall be applied except from the body of literature. In consideration of the findings, the works carried out by the Language Committee during the determination of new Turkish alphabet as one of the most important cultural revolutions of the Republican Period will be evaluated.
dc.identifier.endpage825en_US
dc.identifier.issn1305-1458
dc.identifier.issn2147-1592
dc.identifier.issue32en_US
dc.identifier.startpage797en_US
dc.identifier.trdizinid408576en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12491/10338
dc.identifier.urihttps://app.trdizin.gov.tr/makale/TkRBNE5UYzJOZz09/works-delivered-by-the-language-committee-during-the-adoption-of-the-new-turkish-alphabet
dc.identifier.volume16en_US
dc.identifier.wosWOS:000605862400015en_US
dc.identifier.wosqualityN/Aen_US
dc.indekslendigikaynakWeb of Scienceen_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorKılıç, Fahri
dc.language.isotren_US
dc.publisherHacettepe Univen_US
dc.relation.ispartofCtad-Cumhuriyet Tarihi Arastirmalari Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectNew Turkish Alphabeten_US
dc.subjectLanguage Committeeen_US
dc.subjectMustafa Kemal Pashaen_US
dc.subjectIsmet Pashaen_US
dc.subjectYeni Türk Alfabesi
dc.subjectDil Heyeti
dc.subjectMustafa Kemal Paşa
dc.subjectİsmet Paşa
dc.titleYeni Türk alfabesinin kabulünde dil heyetinin yürüttüğü çalışmalaren_US
dc.title.alternativeWorks delivered by the language committee during the adoption of the new Turkish Alphabeten_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
fahri-kilic.pdf
Boyut:
686.49 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin/Full Text
İndir

Koleksiyon

WoS İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Koleksiyonu