Liseli ergenler ve üniversiteli gençlerde benlik saygısı: Ebeveyn ve akrana bağlanma, empati ve psikolojik uyum değişkenlerinin rolü

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2009

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Ebeveyne ve akrana güvenli bağlanmanın ergenin empatik ilgileri ve sosyal davranışsal özellikleri yoluyla benlik saygısına olan etkileri görece yeni araştırılan bir konudur. Ebeveyn ve akrana bağlanma, ve olumlu/olumsuz sosyal davranışlar ile benlik saygısı ve empati arasındaki ilişkilerden yola çıkarak Laible, Carlo, ve Roesch (2004), bir model önererek farklı etnik kökenlerden Amerikalı kız ve erkek ergenler üzerinde modeli sınamışlardır. Araştırmamızın temel amacı, bu modelde yer alan ilişkileri Türk ergen ömekleminde sınamaktır. Araştırmaya Ankara'da okuyan 438 ergen katılmıştır. Liseli ergenler 204 (104 erkek, 100 kız), üniversite örneklemi ise 234 kişidir (83 erkek, 151 kız). Araştırmada katılımcılara Benlik Algısı Ölçeği (Ergen ve Üniversite Öğrencisi formu), Kişilerarası Tepkisellik İndeksi, Ebeveyn ve Akranlara Bağlanma Ölçeği, Olumlu Sosyal ve Saldırgan Davranışlar Ölçeği, Olumlu Sosyal Davranış Yönelimi Ölçeği ve Saldırganlık Ölçeği uygulanmıştır. Yapısal Eşitlik Modeli analizleri lisede okuyan kız ve erkek ergenlere ait modellerdeki yolların oldukça benzer olduğunu ortaya koymuştur. Modellerdeki temel farklılık ise erkeklerde akrana ve ebeveyne bağlanmanın benlik saygısını doğrudan yordaması, kızlarda ise bu doğrudan ilişkinin yalnızca ebeveyne bağlanma ve benlik saygısı arasında olmasıdır. Üniversite ömekleminde ise kız ve erkeklere ait modeller farklılaşmamış, bu nedenle genel bir model oluşturulmuştur. Lisedeki ergenlerle karşılaştırıldığında bu modeldeki temel farklılık akrana ve ebeveyne bağlanma arasındaki ilişkinin ortaya çıkmasıdır. Bu bulgular orijinal çalışmanın da bulgularıyla karşılaştırılarak literatür bağlamında tartışılmıştır.
The effects of parental and peer attachment on self esteem via empathic concern and social behaviors was a relatively new subject to study. Laible, Carlo and Roesch (2006) proposed a model depending on the associations between parental and peer attachment, positive/negative social behaviors, empathy, and self-esteem, and tested the model on American male and female adolescents from various ethnic origins. The main aim of the study was examining the relationships within this model in a sample of Turkish adolescents. The participants were 438 adolescents from high school (104 males, 100 females) and university samples (83 males, 151 females) in Ankara. Self-Perception Profile (Adolescent and College Student forms), Interpersonal Reactivity Index, Parental and Peer Attachment Scale, Prosocial and Aggressive Behaviors Scale, Prosocial Tendencies Measure, and Aggression Scale were administered to the participants during class periods. Structural Equation Modeling analyses revealed that the paths in the high school male and female models were quite similar. The main difference between the models was the direct effect of parental and peer attachment on self-esteem among males, and lack of the peer attachment-self esteem association among females. Moreover, empathy and aggression mediated the relation between parental attachment and self esteem in girls. The male and female models didn’t differ in University sample; hence a general model was tested. When compared with the model of the high school adolescents, the main difference of this model was the association between parental and peer attachment. In addition, the mediator role of empathy and prosocial behaviors were found between peer attachment and self esteem. These results were discussed within the findings in the literature by comparing the results of the original study.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Benlik Saygısı, Empati, Olumlu Sosyal Davranış, Saldırganlık, Yapısal Eşitlik Modeli, Self Esteem, Empathy, Prosocial Behaviors, Aggression, Structural Equation Modeling

Kaynak

Türk Psikoloji Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Q4

Cilt

24

Sayı

63

Künye