Usability analysis of different distance measures on TOPSIS
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Gazi Univ, Fac Engineering Architecture
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
In many decision problems, decision makers face with conflicting objectives. In order to solve decision problems with criteria conflicting each other, multiple criteria decision making (MCDM) techniques are applied. This study deals with TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) technique which is a MCDM approach that leads to determine the decision alternative that is the nearest to the positive ideal solution and the furthest to the negative ideal solution. The proposed form of TOPSIS calculates the distance of decision alternatives to positive and negative ideal solutions by using Euclidean distance formula. In the literature, there aren't many studies that analyse the results obtained by using different distance calculation formulas in TOPSIS technique. Thus, in the scope of this study, it is analysed that what kind of differences or similarities can be obtained by using some different distance calculation techniques in the TOPSIS method. The different calculation methods are introduced and the alternative rankings obtained by using these methods are given. It is seen that the best decision alternative does not change for each method, but the ranking of decision alternatives changes. The obtained results show that providing alternative decisions found by using different distance measures in TOPSIS method can support decision makers to make more consistent and meaningful decisions.
Karar verme problemlerinin çoğunda, karar vericiler birbiriyle çelişen amaçlarla karşılaşırlar. Birden fazla kriterin var olduğu ve kriterlerin birbirleriyle çeliştiği karar problemlerinin çözümünde, çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden faydalanılır. Bu çalışmada, pozitif ideal çözüme en yakın, negatif ideal çözüme en uzak karar alternatifini belirlemeye çalışan bir ÇKKV yaklaşımı olan TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemi ele alınmıştır. TOPSIS yönteminin ilk önerilen halinde, alternatiflerin pozitif ve negatif ideal çözümlere uzaklığı ölçülürken Öklid uzaklık hesaplama yöntemi kullanılmaktadır. Literatürde TOPSIS yönteminde Öklid yerine farklı uzaklık hesaplama yöntemleri kullanıldığında çıkan sonuçları inceleyen çok fazla çalışma yoktur. Bu sebeple bu çalışmada, Öklid uzaklığından ve literatürde ele alınan ölçütlerden farklı bazı uzaklık hesaplama yöntemlerinin TOPSIS yönteminde kullanılmasının, bu yöntemle çözülen bir karar probleminin sonuçlarında ne gibi bir benzerlik/farklılık yarattığı incelenmiştir. TOPSIS yönteminde kullanılabileceği düşünülen uzaklık yöntemleri tanıtılarak, örnek bir uygulama üzerinde oluşan alternatif sıralamaları verilmiş, en iyi karar alternatifi değişmese de karar alternatiflerinin sıralanmasında farklılıklar oluştuğu gözlemlenmiştir. Sonuçlar, TOPSIS yönteminde farklı uzaklık hesaplama teknikleri kullanarak bulunan alternatif kararların karar vericilere sunulması ile daha tutarlı ve anlamlı karar verilmesine destek sağlanabileceğini göstermektedir.
Karar verme problemlerinin çoğunda, karar vericiler birbiriyle çelişen amaçlarla karşılaşırlar. Birden fazla kriterin var olduğu ve kriterlerin birbirleriyle çeliştiği karar problemlerinin çözümünde, çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden faydalanılır. Bu çalışmada, pozitif ideal çözüme en yakın, negatif ideal çözüme en uzak karar alternatifini belirlemeye çalışan bir ÇKKV yaklaşımı olan TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemi ele alınmıştır. TOPSIS yönteminin ilk önerilen halinde, alternatiflerin pozitif ve negatif ideal çözümlere uzaklığı ölçülürken Öklid uzaklık hesaplama yöntemi kullanılmaktadır. Literatürde TOPSIS yönteminde Öklid yerine farklı uzaklık hesaplama yöntemleri kullanıldığında çıkan sonuçları inceleyen çok fazla çalışma yoktur. Bu sebeple bu çalışmada, Öklid uzaklığından ve literatürde ele alınan ölçütlerden farklı bazı uzaklık hesaplama yöntemlerinin TOPSIS yönteminde kullanılmasının, bu yöntemle çözülen bir karar probleminin sonuçlarında ne gibi bir benzerlik/farklılık yarattığı incelenmiştir. TOPSIS yönteminde kullanılabileceği düşünülen uzaklık yöntemleri tanıtılarak, örnek bir uygulama üzerinde oluşan alternatif sıralamaları verilmiş, en iyi karar alternatifi değişmese de karar alternatiflerinin sıralanmasında farklılıklar oluştuğu gözlemlenmiştir. Sonuçlar, TOPSIS yönteminde farklı uzaklık hesaplama teknikleri kullanarak bulunan alternatif kararların karar vericilere sunulması ile daha tutarlı ve anlamlı karar verilmesine destek sağlanabileceğini göstermektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution, Multiple Criteria Decision Making, Distance Measurement Techniques, İdeal Çözüme Benzerlik Yoluyla Tercih Sıralama Tekniği, Çok Kriterli Karar Verme, Uzaklık Hesaplama Yöntemleri
Kaynak
Journal Of The Faculty Of Engineering And Architecture Of Gazi University
WoS Q Değeri
Q3
Scopus Q Değeri
Q2
Cilt
32
Sayı
1
