Koroglu's Aleppo narrative (Amasya variant)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Milli Folklor Dergisi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
If we consider the studies on Koroglu narratives, we see two types of Koroglu. First type is a saga hero and the second type is a story hero. The text we is fictionalised on Koroglu type who is a story hero. It is a 60-minute tape record which takes us to the story text. According to the source people's statements, this story has been recorded in a gathering, where his apprentice Asik Ibrahim was also there and story is put into words by Asik Mehmet in Yesiloz, Amasya in 1960. Asik Veysel and Asik Ibrahim stayed in Asik Mehmet's house for three days in this village. Asik Veysel exchanged his instrument (saz) with Asik Mehmet who he appreciated his art and talent after his visit which he was really pleased. Asik Veysel's instrument is still protected by this family. When we study Koroglu story that is put into words by Asik Mehmet, it is seen that it correponds to Aleppo Variant which is from narratives of Koroglu. One of these variants is Aleppo. The problem with this variant is that we couldn't find it as a text, yet it is stated by name in source works. It is no doubt that the text we have is similar to Aleppo Variant. This work is moderate beginning from prose and verse. It will be to the point if we say "Amasya Variant of Aleppo Narrative" as Amasya dialect's charachteristics are reflected on this work. The parts that are composed with verse creates a change, because how these parts is performed in company with the instrument, is reached from tape record. We think that our work will contribute to the studies on Koroglu to some extent in this sense.
Köroğlu anlatmaları ile ilgili yapılan çalışmalar dikkate alınacak olursa karşımıza iki tür Köroğlu tipi çıkmaktadır. Bunlar destan kahramanı olan Köroğlu tipi ile hikâye kahramanı olan Köroğlu’dur. Elimizdeki metin hikâye kahramanı olan Köroğlu tipi üzerine kurgulanmış bir metindir. Bizi bu hikâye metnine götüren ise 60 dakikalık bir kaset kaydıdır. Kaynak kişilerin ifadelerine göre 1960 senesinde Amasya’nın Aydınca Nahiyesi, Yeşilöz Köyü’nde, Âşık Veysel ve yardımcısı ya da çırağı olan Âşık İbrahim’in de bulunduğu bir mecliste, Âşık Mehmet’in dillendirdiği bu hikâye kayıt altına alınmıştır. Âşık Veysel ve beraberindeki Âşık İbrahim bu köyde Âşık Mehmet’in evinde üç gün misafir kalmışlardır. Âşık Veysel çok memnun kaldığı bu misafirlik sonrası sanatını ve yeteneğini takdir ettiği Âşık Mehmet ile sazlarını değiş tokuş etmiş ve bu şekilde köyden ayrılmıştır. Âşık Veysel’in sazı hâlâ aynı ailenin muhafazası altındadır. Âşık Mehmet’in mecliste dile getirdiği Köroğlu hikâyesi incelendiğinde, Köroğlu kollarından Halep Kolu’nun bir varyantı olduğu görülmektedir. Köroğlu Kolları ile ilgili yapılan derleme çalışmaları neticesinde Anadolu sahasında şimdiye kadar 32 Köroğlu koluna rastlanılmıştır. Bu kollardan birisi de Halep Kolu’dur. Bu kol ile ilgili problem ise ismen kaynak eserlerde geçmesine rağmen metin olarak kendisine rastlayamamış olmamızdır. Elimizdeki metnin, Halep Kolu’nun bir varyantı olduğuna şüphe yoktur. Eser mensur ve manzum bölümleri itibarıyla orta hacimde bir eserdir. Amasya’nın ağız özellikleri esere yansıdığından bu eser için “Halep Kolu’nun Amasya Varyantı” denilmesi yerinde olacaktır. Manzum kısımların çokluğu esere farklı bir hava katmıştır çünkü bu kısımların saz eşliğinde nasıl seslendirildiğine kaset kaydından ulaşılabilmektedir. Çalışmamızın bu anlamda Köroğlu çalışmalarına bir nebze de olsa katkısının olacağını düşünmekteyiz.
Köroğlu anlatmaları ile ilgili yapılan çalışmalar dikkate alınacak olursa karşımıza iki tür Köroğlu tipi çıkmaktadır. Bunlar destan kahramanı olan Köroğlu tipi ile hikâye kahramanı olan Köroğlu’dur. Elimizdeki metin hikâye kahramanı olan Köroğlu tipi üzerine kurgulanmış bir metindir. Bizi bu hikâye metnine götüren ise 60 dakikalık bir kaset kaydıdır. Kaynak kişilerin ifadelerine göre 1960 senesinde Amasya’nın Aydınca Nahiyesi, Yeşilöz Köyü’nde, Âşık Veysel ve yardımcısı ya da çırağı olan Âşık İbrahim’in de bulunduğu bir mecliste, Âşık Mehmet’in dillendirdiği bu hikâye kayıt altına alınmıştır. Âşık Veysel ve beraberindeki Âşık İbrahim bu köyde Âşık Mehmet’in evinde üç gün misafir kalmışlardır. Âşık Veysel çok memnun kaldığı bu misafirlik sonrası sanatını ve yeteneğini takdir ettiği Âşık Mehmet ile sazlarını değiş tokuş etmiş ve bu şekilde köyden ayrılmıştır. Âşık Veysel’in sazı hâlâ aynı ailenin muhafazası altındadır. Âşık Mehmet’in mecliste dile getirdiği Köroğlu hikâyesi incelendiğinde, Köroğlu kollarından Halep Kolu’nun bir varyantı olduğu görülmektedir. Köroğlu Kolları ile ilgili yapılan derleme çalışmaları neticesinde Anadolu sahasında şimdiye kadar 32 Köroğlu koluna rastlanılmıştır. Bu kollardan birisi de Halep Kolu’dur. Bu kol ile ilgili problem ise ismen kaynak eserlerde geçmesine rağmen metin olarak kendisine rastlayamamış olmamızdır. Elimizdeki metnin, Halep Kolu’nun bir varyantı olduğuna şüphe yoktur. Eser mensur ve manzum bölümleri itibarıyla orta hacimde bir eserdir. Amasya’nın ağız özellikleri esere yansıdığından bu eser için “Halep Kolu’nun Amasya Varyantı” denilmesi yerinde olacaktır. Manzum kısımların çokluğu esere farklı bir hava katmıştır çünkü bu kısımların saz eşliğinde nasıl seslendirildiğine kaset kaydından ulaşılabilmektedir. Çalışmamızın bu anlamda Köroğlu çalışmalarına bir nebze de olsa katkısının olacağını düşünmekteyiz.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Koroglu, Aleppo Variant, Saga, Story, Narrative, Halep Kolu, Destan, Hikâye, Anlatı
Kaynak
Milli Folklor
WoS Q Değeri
N/A
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
115
