Yazar "Can, Günay" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 19 / 19
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Associations of TSH levels with blood lipids, coronary heart disease, and metabolic syndrome in Turkish adults(Amer Assoc Clinical Chemistry, 2005) Hergenç, Gülay; Onat, Altan; Albayrak, S.; Karabulut, A.; Türkmen, S.; Sarı, İbrahim; Can, GünayÖğe Associations of TSH levels with blood lipids, metabolic syndrome, coronary risk factors, coronary heart disease in Turkish adult(Blackwell Publishing, 2006) Hergenç, Gülay; Onat, Altan; Albayrak, S.; Karabulut, A.; Türkmen, S.; Sarı, İbrahim; Can, GünayÖğe Cross-sectional study of complement C3 as a coronary risk factor among men and women(Portland Press Ltd, 2005) Onat, Altan; Uzunlar, Bülent; Hergenç, Gülay; Yazıcı, Mehmet; Sarı, İbrahim; Uyarel, Hüseyin; Can, GünayIn the present study, we examined (i) whether C3 (complement 0) was an independent marker of prevalent CHID (coronary heart disease), and (ii) which preferential associations existed between C3 and some cardiovascular risk factors when jointly analysed with CRP (C-reactive protein) and fibrinogen. In a cohort of 756 unselected adults, 39% of whom had the metabolic syndrome, C3 and other risk variables were evaluated in a cross-sectional manner. In a logistic regression model for the likelihood of CHID, a significant OR (odds ratio) of 3.5 [95% Cl (confidence intervals), 1.27 and 9.62)] for C3 was obtained after adjustment for smoking status, TC (total cholesterol) and usage of statins. A similar model, also comprising systolic blood pressure, with a cut-off point of greater than or equal to 1.6 g/l C3 exhibited a 1.9-fold risk (95 % Cl, 1.01 and 3.58) compared with individuals below the cut-off point. Both analyses displayed an adjusted OR of 1.37 for each S.D. increment in C3. The significant relationship of Q with a likelihood of CHD also proved to be independent of CRP. In multiple linear regression models, associations were tested for each acute-phase protein with measures of obesity, fasting insulin, triacylglycerols (triglycerides), TC, HDL (high-density lipoprotein)-cholesterol, physical activity, smoking status, diagnosis of metabolic syndrome and family income. When both genders were combined, C3 was independently associated with serum triacylglycerols, waist circumference, BMI (body mass index) and TC. CRP was independently associated with waist circumference, TC, family income (inversely) and physical activity, and fibrinogen with BMI, TC, smoking status and metabolic syndrome. In summary, elevated levels of complement C3 are associated with an increased likelihood of CHID independent of standard risk factors and regardless of the presence of acute coronary events, suggesting that C3 might be actively involved in coronary atherothrombosis. Unlike CRP and fibrinogen, C3 was preferentially associated with waist girth and serum triacylglycerols.Öğe Discordance between insulin resistance and metabolic syndrome(Elsevier Ireland Ltd, 2006) Onat, Altan; Hergenç, Gülay; Türkmen, Serdar; Yazıcı, Mehmet; Sarı, İbrahim; Can, GünayThe aims of this study were to investigate the extent of concordance between metabolic syndrome (MS) and insulin resistance (IR), the features of discordance, and the magnitude of their independent association with cardiovascular disease (CVD) risk. After exclusion of individuals with diabetes and impaired fasting glucose, the population sample of 1534 men and women, representative of Turkish adults (mean age, 52.2 years), were evaluated cross-sectionally and at a mean 2 years' follow-up. Metabolic syndrome was identified by criteria of the Adult Treatment Panel III, except for male waist circumference (>94 cm). Insulin resistance was defined by the upper quartile in the sample (>2.245) of the homeostatic model assessment (HOMA) index. Clinical fatal and nonfatal CVD existed or developed in 165 subjects. Waist circumference proved to be by far the strongest significant determinant of HOMA in both sexes, followed by triglycerides. The cohort was categorized into 4 by the presence or absence of MS and IR. Each of the latter represented 34% and 25%, but together constituted 45% of the sample, thus disclosing concordance in a third of the conditions combined. The nonconcordant IR/NoMS group was less common than the MS/NoIR group and was distinct from the latter in having significantly lower waist girth, blood pressure, apolipoprotein B and triglyceride levels, and higher high-density lipoprotein cholesterol, glucose, and insulin levels and physical activity in both sexes. When adjusted for 5 important risk factors, although the excess risk in men with MS failed to attain significance, men with IR were associated with a significant 1.9-fold CVD risk. The IR/NoMS group had a 2.2-fold (95% confidence interval, 0.97-5.11) CVD likelihood compared with the large insulin-sensitive group, after adjustment for age, sex, log C-reactive protein, low-density lipoprotein cholesterol, smoking status, physical activity, and the 2 groups of MS with or without IR. Overlapping between MS and IR is limited in either sex, and MS/NoIR is more common than IR/NoMS. Overall, IR is more significantly associated with CVD risk than MS in men and in both sexes after adjustment for important confounders. Insulin resistance without MS tends to implicate in middle-aged and elderly Turkish men roughly a 2-fold CVD risk, corresponding to 50% excess risk per 1 SD in HOMA index, independent of MS and important covariates.Öğe Discordance between insulin resistance and metabolic syndrome: features and associated cardiovascular risk in adults with normal glucose regulation(W B Saunders Co-Elsevier Inc, 2006) Onat, Altan; Hergenç, Gülay; Türkmen, Serdar; Yazıcı, Mehmet; Sarı, İbrahim; Can, GünayThe aims of this study were to investigate the extent of concordance between metabolic syndrome (MS) and insulin resistance (IR), the features of discordance, and the magnitude of their independent association with cardiovascular disease (CVD) risk. After exclusion of individuals with diabetes and impaired fasting glucose, the population sample of 1534 men and women, representative of Turkish adults (mean age, 52.2 years), were evaluated cross-sectionally and at a mean 2 years' follow-Lip. Metabolic syndrome was identified by criteria of the Adult Treatment Panel III, except for male waist circumference (> 94 cm). Insulin resistance was defined by the upper quartile in the sample (> 2.245) of the homeostatic model assessment (HOMA) index. Clinical fatal and nonfatal CVD existed or developed in 165 subjects. Waist circumference proved to be by far the strongest significant determinant of HOMA in both sexes, followed by triglycerides. The cohort was categorized into 4 by the presence or absence of MS and IR. Each of the latter represented 34% and 25%, but together constituted 45% of the sample, thus disclosing concordance in a third of the conditions combined. The nonconcordant IR/NoMS group was less common than the MS/NoIR group and was distinct front the latter in having significantly lower waist girth, blood pressure, apolipoprotein B and triglyceride levels, and higher high-density lipoprotein cholesterol, glucose, and insulin levels and physical activity in both sexes. When adjusted for 5 important risk factors, although the excess risk in men with MS failed to attain significance, men with IR were associated with a significant 1.9-fold CVD risk. The IR/NoMS group had a 2.2-fold (95% confidence interval, 0.97-5.11) CVD likelihood compared with the large iusulin-sensitive group, after adjustment for age, sex, log C-reactive protein, low-density lipoprotein cholesterol, smoking status, physical activity, and the 2 groups of MS with or without IR. Overlapping between MS and IR is limited in either sex, and MS/NoIR is more common than IR/NoMS. Overall, IR is more significantly associated with CVD risk than MS in men and in both sexes after adjustment for important confounders. Insulin resistance without MS tends to implicate in middle-aged and elderly Turkish men roughly a 2-fold CVD risk, corresponding to 50% excess risk per 1 SD in HOMA index, independent of MS and important covariates.Öğe Evidence for a complex risk profile in obese postmenopausal Turkish women with hypertriglyceridaemia and elevated apolipoprotein B(Portland Press Ltd, 2004) Onat, Altan; Yazıcı, Mehmet; Can, Günay; Sniderman, AllanThe aim of the present study was to examine possible pathophysiological relationships among a wide array of proatherogenic risk factors in postmenopausal women. Fasting lipids, apoB (apolipoprotein B), BMI (body mass index) and waist circumference were measured in 178 women (59.4 +/- 7.2 years) from the Turkish Adult Risk Factor Study. Fasting levels of complement C3, insulin, SHBG (sex hormone-binding globulin), cortisol, oestradiol, testosterone and DHEA-S (dehydroepiandrosterone sulphate) were also determined. This is the first study to examine the relationships of all these variables with apoB. In the first of two different approaches, three groups of obese women were compared. Group 1 comprised women who were normolipidaemic with normal apoB; group 2, women who were hypertriglyceridaemic, but with normal apoB; and group 3, women who were hypertriglyceridaemic with elevated apoB. Complement C3, fasting insulin and glucose were significantly higher and HDL-C (high-density lipoprotein-cholesterol) and SHBG levels were significantly lower in group 3 than in group 1. In the former group, the testosterone/SHBG ratio tended to be higher, indicating more free testosterone, than in group 1. The mean risk score in group 3 and the odds ratio for coronary disease by logistic regression analysis were significantly higher, 2.56 (confidence intervals, 1.12-5.85; P = 0.026), compared with the two other groups combined. In examining the whole group, apoB levels correlated significantly with a wider array of pro-atherogenic risk factors than did LDL-C (low-density lipoprotein-cholesterol), particularly being linked to complement C3 and glucose, as well as the risk score. Complement C3 demonstrated the widest associations and was significantly linked with BMI, waist circumference, insulin, glucose, fibrinogen, triacylglycerols (triglycerides) and apoB and was inversely correlated with HDL-C and SHBG. SHBG was also correlated inversely with a wide spectrum of risk variables. In summary, in Turkish women, apoB was linked with a complex array of proatherogenic risk factors, and hypertriglyceridaemia with elevated apoB was associated with a higher risk of coronary disease.Öğe Kardiyometabolik risk profilini şekillendirmede aile geliri: Cinsiyete bağlı farklılıkların da incelendiği prospektif bir çalışma(2006) Onat, Altan; Özhan, Hakan; Can, Günay; Hergenç, Gülay; Karabulut, Ahmet; Albayrak, SinanAmaç: Aile gelirinin sigara içiciliği, metabolik sendrom (MS) ve bileşenleri, hiperapo B, yüksek C-reaktif protein (CRP) ile yeni gelişen koroner kalp hastalığı (KKH) bakımlarından öngördürücülüğü, cinsiyet farkları da gözetilerek araştırıldı. Çalışma planı: TEKHARF çalışması 1997/98 ve 2002/03 taramalarında yer alan ve 2004/05 taramasına kadar izlenen, 28 yaş veya üzerindeki 3273 katılımcı (1610 erkek, 1630 kadın; ort. yaş 48.3±12; ortalama izlem 5.9 yıl) prospektif biçimde incelendi. Aylık aile geliri, katılımcıların bildirimine göre, dört dilimde gruplandırıldı. Yüksek apo B için 120 mg/dl, yüksek CRP için 3.0 mg/l sınır olarak alındı; MS için TEKHARF modifikasyonlu ATP III tanısına uyuldu; KKH tanısı, öykü, kardiyovasküler sistem fizik muayenesi ve istirahat EKG’lerinin Minnesota kodlamasına dayandırıldı. Bulgular: Lojistik regresyon analiziyle yaş ayarlamasından sonra, erkeklerde gelir dilimi artışıyla diyabet, hipertansiyon ve hiperapo B’de artış öngörüldü. Kadınlarda ise, sigara içiciliği ile hiperapo B gelirle doğrusal; obezite, abdominal obezite ve - anlamlılığa erişmese de - trigliserid/HDL dislipidemi gelişmesi ters ilişki içindeydi; diyabet ve hipertansiyon gelirle öngörülemedi. Her iki cinsiyette de, yüksek CRP düzeyi riski gelir azlığında (dilim 1-3, <910 YTL) artıyordu (nispi risk 1.47, p<0.002). Ölümlü olan ve olmayan KKH gelirle anlamlılığa ulaşmayan bir nispi risk (1.27) sergiledi. Sonuç: Türk yetişkinlerinde refah düzeyi, sakıncalı bir risk profilinin gelişmesine anlamlı katkı yapmaktadır. Kadınlarımızda refahla artan sigara içiciliğinin (abdominal) obezite üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle, yüksek aile geliri, bazı kardiyometabolik durumların riskinde iyileşmeyi öngördürmektedir.Öğe Lipoprotein(a) level and MIF gene variant predict incident metabolic syndrome and mortality(Bmj Publishing Group, 2016) Onat, Altan; Can, Günay; Çoban, Neslihan; Dönmez, İbrahim; Çakır, HakanOwing to the scarcity of available information, we aimed to assess the association of migration inhibitory factor (MIF)-173 G/C genotypes and serum lipoprotein(Lp)(a) with incident metabolic syndrome (MetS) and all-cause mortality, respectively. In population based, middle-aged adults (n=1297), stratified by gender and presence of MetS, we used Lp(a) quintiles to identify non-linear associations with outcomes using Cox regression models, adjusted for MIF genotype, age, smoking status, high density lipoprotein cholesterol, and systolic blood pressure. After 5.2years of follow-up, 151 cases of incident MetS and 123 deaths were recorded. For incident MetS, adjusted HRs increased in each gender across four declining quintiles, starting from the highest quintile in men and from quintile 4 in women. The MIF CC-GC genotype appeared to contribute to the risk estimates in men. Similarly adjusted models in the whole sample disclosed that all-cause mortality tended to be inversely associated with Lp(a) quintiles and yielded an HR (2.42 (95% CI 1.03 to 5.81)) in men in quintile 2, whereas the MIF genotype additively predicted mortality (HR 1.79 (95% CI 1.01 to 3.18)) only in men. Excess risk of death was additively conferred on Turkish men by the MIF CC-GC genotype and by apparently reduced circulating Lp(a) assays, supporting the notion that low' serum Lp(a), mediating autoimmune activation, is a major determinant of metabolic disease risk and death. Damaged MIF protein and more complex autoimmune activation in women may be responsible from lack of relationship to MetS/mortality.Öğe Obstructive sleep apnea syndrome is associated with metabolic syndrome rather than insulin resistance(Springer Heidelberg, 2007) Onat, Altan; Hergenç, Gülay; Uyarel, Hüseyin; Yazıcı, Mehmet; Tuncer, Mustafa; Doğan, Yüksel; Can, GünayThe aim of this study was to investigate crosssectionally the prevalence and covariates of obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) and its relationship to metabolic syndrome (MS), insulin resistance (IR), and coronary heart disease (CHD) in a population sample of 1,946 men and women representative of Turkish adults. OSAS was identified when habitual snoring and episodes of apnea were combined with another relevant symptom. MS was diagnosed based on modified criteria of the Adult Treatment Panel III and IR by homeostatic model assessment (HOMA). OSAS was identified in 61 men (6.4%) and 58 women (5.8%), at a similar prevalence, after adjusting for covariates. Among individuals with OSAS, significantly higher odds ratios (ORs), adjusted for age, body mass index (BMI), and waist girth, were observed for MS, hypertension, and prevalent CHD, but not for HOMA or menopause. Significantly higher C-reactive protein existed only in women with OSAS who were also more frequent smokers. In logistic regression models, waist circumference, but not BMI nor hypertension, was significantly associated with OSAS among men. In women, by contrast, current cigarette smoking and hypertension were the significant independent covariates. Regression models controlling for sex, age, and smoking revealed that MS (and not IR per se) was associated significantly with OSAS (OR 1.94) in nondiabetic individuals. To conclude, abdominal rather than overall obesity in men and smoking among women are significant independent determinants of OSAS in Turkish adults. OSAS is associated with MS rather than IR per se. Relatively high prevalence of OSAS is observed in Turkish women in whom it is significantly associated with CHD.Öğe Predictors of abdominal obesity and high susceptibility of cardiometabolic risk to its increments among Turkish women: a prospective population-based study(W B Saunders Co-Elsevier Inc, 2007) Onat, Altan; Sarı, İbrahim; Hergenç, Gülay; Yazıcı, Mehmet; Uyarel, Hüseyin; Can, Günay; Şansoy, VedatTo investigate determinants of abdominal obesity and its metabolic and clinical consequences relative to its degree in women, a prospective evaluation of 1682 female participants (aged 28-79 years at baseline), representative of Turkey's women, was performed. For components of metabolic syndrome (MS), criteria of National Cholesterol Education Program guidelines were adopted, modified for cut point of 91 cm or greater for abdominal obesity and less than 45 mg/dL for low high-density lipoprotein (HDL) cholesterol. Fasting insulin and C-reactive protein concentrations and (inversely) smoking more than 10 cigarettes daily were significant predictors of newly developed abdominal obesity at a follow-up of mean 5.9 years. In the prediction of high triglyceride-low HDL dyslipidemia, elevated blood pressure (BP) or MS and doubling of baseline fasting insulin level contributed approximately 25% to the hazard ratio (HR), whereas waist circumference exhibited independent HRs of 1.30, 1.62, and 2.22, respectively. Waist girth (or body mass index) quartiles was the major predictor (HR, 1.72) of diabetes mellitus (DM), followed by physical inactivity and total cholesterol and insulin levels, all independent of each other. Waist girth quartiles in women conferred excess risk of incident coronary heart disease from quartile II onward, independent of age, DM, and elevated BP. Fasting insulin and C-reactive protein levels and (inversely) heavy smoking are main predictors in Turkish women of abdominal obesity. Across waist girth quartiles, multiadjusted relative risks for dyslipidemia, elevated BP, MS, and coronary heart disease rise sharply and asymptotically from quartile II (>= 83 cm) onward, whereas risk of DM emerges in the top quartile. A waist girth of 83 cm or greater should be regarded as abdominal obesity among Turkish women. (c) 2007 Elsevier Inc. All rights reserved.Öğe Predictors of abdominal obesity and high susceptibility of cardiometabolic risk to its increments among Turkish women: A prospective population-based study(Elsevier Ireland Ltd, 2007) Onat, Altan; Sarı, İbrahim; Hergenç, Gülay; Yazıcı, Mehmet; Uyarel, H.; Can, Günay; Sansoy, V.Öğe Prevalence, incidence, predictors and outcome of type 2 diabetes in Turkey(2006) Onat, Altan; Hergenç, Gülay; Uyarel, Hüseyin; Can, Günay; Özhan, HakanAmaç: Türk erkek ve kadınlarını temsil eden bir örneklemde, tip 2 diyabetin insidansı, bazı öngördürücüleri ile akıbetini prospektif biçimde, prevalansını da kesitsel olarak araştırmak. Yöntemler: Ortalama yaşı 48 (±12) olan 3401 kişilik bir örneklem 19,050 kişi-yılı tutan bir izlemede öne dönük olarak değerlendirildi. Diyabetes mellitüs'lü (DM) bireylerin tanısı Amerikan Diyabet Cemiyeti kriterlerine göre kondu. Fatal ve fatal olmayan koroner kalp hastalığı (KKH) klinik bulgu ve istirahat elektrokardiyografisinin Minnesota kodlarıyla belirlendi. Abdominal obezite için erkekte ?95 cm, kadında ?91 cm'lik sınırlar uygulandı. Öne dönük değerlendirmelerde, başlangıçtaki DM ve KKH vakaları dışlandı. Bulgular: Nüfusu ?35 yaş olan kesim için %11.0'e karşılık gelen bir DM prevalansı (tahminen 2.89 milyon) saptandı. Ortalama 5.9 yıllık takipte 223 kişide yeni DM gelişmesi karşılığında, 1000 kişi-yılında kadında 11.0, erkekte 12.4'lük bir insidans hesaplandı; bu da ülke bazında yılda 300 bin kişilik insidans ifade eder. Geri kalanlara kıyasla, yeni gelişen diyabetli kişilerde başlangıçtaki HDL-kolesterol benzer olup şu risk değişkenleri anlamlı farklıydı: Yaş (5 yıl), bel çevresi (7 cm), kan basıncı (12/6 mmHg), apolipoprotein B (7 mg/dl), total kolesterol (14 mg/dl), açlık trigliseridleri (yalnız kadında, 52 mg/dl). Diyabetes mellitüs'ün anlamlı bağımsız öngördürücüleri olarak abdominal obezite (RR 2.61 [%95GA 1.87; 3.63]) ile yaş her iki cinsiyette, erkekte ise hipertansiyon (RR 1.81 [%95GA 1.10; 2.98]) ve düşük HDL-kolesterol ortaya çıktı. Cinsiyet, yaş, hipertansiyon, bel çevresi, total kolesterol ve sigara içimi için ayarlandıktan sonra, DM 1.81'lik (%95GA 1.19; 2.75) bir nisbi risk ile fatal ve fatal olmayan KKH'nın anlamlı bağımsız bir öngördürücüsüydü. Sonuçlar: Halkımızda halen 305 bin olan DM insidansı hızla artmakta, prevalansı da benzer şekilde yükselmektedir. Diyabetin kadınlarda esas belirleyicisi abdominal obezite iken, insülin direnci bu bağlamda daha zayıf görünmektedir. Çok değişkenli ayarlamada DM, fatal ve fatal olmayan KKH'nın anlamlı bağımsız öngördürücüsüdür. Bu gözlemler, göbeklilik “salgını”nı durdurucu veya tersine dönüştürücü önlemlere şiddetle ihtiyaç olduğunun altını çizmektedir.Öğe Serum apolipoprotein B predicts hypertension, dyslipidemia, metabolic syndrome and, in women, diabetes(Amer Assoc Clinical Chemistry, 2007) Hergenç, Gülay; Onat, Altan; Can, Günay; Yazıcı, Mehmet; Karabulut, A.; Albayrak, S.Öğe Serum folate and Vit B12 levels in Turkish women: Inverse associations with metabolic syndrome, but none with coronary heart disease(Amer Assoc Clinical Chemistry, 2007) Hergenç, Gülay; Onat, Altan; Albayrak, S.; Özhan, H.; Uyarel, H.; Can, GünayÖğe Serum total and HDL-phospholipid levels in a population based study and relation to risk of metabolic yndrome and coronary disease(Elsevier Ireland Ltd, 2006) Hergenç, Gülay; Onat, Altan; Yazıcı, Mehmet; Sarı, İbrahim; Can, GünayThe aim of study was to investigate the role of serum total (TPL) and high-density lipoprotein phospholipids (HDL-pl) as a risk factor in coronary heart disease (CHD) and metabolic syndrome (MS). In a random sample, total and HDL-pl were measured in 1088 and 642 adults from Turkey, respectively, who have a high prevalence of MS; this was done with an enzymatic method that measures total phosphatidylcholine, sphingomyelin, and lysophosphatidylcholine. Serum TPL and HDL-pl levels were significantly higher in women (TPL, 2.8 mmol/L; HDL-pl, 1.21 mmol/L) than in men. Strong correlations existed between serum TPL levels and nonHDL cholesterol (HDL-C), triglycerides, apolipoprotein (apo) B, complement C3, and γ-glutamyltransferase. Non–HDL-C, HDL triglyceride, and apo A-I were strongly correlated with HDL-pl. Linear regression analyses revealed HDL-C, apo B, triglycerides, diabetes, and female gender as independent significant determinants of TPL levels in adults. HDL-C and impaired glucose regulation were sole significant variables, together contributing one-quarter of serum HDL-pl. Individuals with MS or diabetes had significantly higher TPL concentrations. The gender- and age-adjusted odds ratio (OR) of TPL for MS was 1.73 (95% confidence interval, 1.35-2.21), whereas the multiadjusted OR of HDL-pl per 1 SD increment corresponded to a significantly reduced independent MS likelihood by 26% in women (and 18% in the entire group). The multiadjusted OR of HDL-pl for CHD in men and women combined was 0.32 (P = .057) corresponding to a reduced CHD likelihood by 32% per 1 SD increment of HDL-pl. Plasma TPL levels point to an adverse relationship to MS, whereas their role in CHD risk needs further investigation. HDL-pls, in contrast, mark substantial protection from MS as well as from CHD.Öğe Türk halkında yeni gelişen koroner hastalık öngördürücüsü olarak serum apolipoprotein B düzeyi LDL-kolesterolden üstün(2007) Onat, Altan; Özhan, Hakan; Can, Günay; Hergenç, Gülay; Karabulut, Ahmet; Albayrak, SinanAmaç: Bu çalışmanın amacı, yeni gelişen koroner kalp hastalığını (KKH) öngörmede serum apolipoprotein (apo) B düzeylerinin rolünü, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL)-kolesterol ile karşılaştırarak araştırmaktır. Apo B/apo A-I oranının aynı öngörüde tek başına apo B’ye kıyasla avantajı olup olmadığını incelemek ikincil amaçtır. Yöntemler: TEKHARF çalışması 1997/98 ve 2002/03 taramalarına katılıp 2004/05 taramasına kadar izlenen ve serumda apo B belirlenmiş olan 28-74 yaşlarındaki 1138 erkek ve 1210 kadın 7 yıl süresince prospektif biçimde incelendi. Düşük yoğunluklu lipoprotein -kolesterol dilimleri 130 ve 100 mg/dl, apo B dilimleri 120 ve 95 mg/dl sınırlarıyla üçe bölündü. Metabolik sendrom için TEKHARF modifikasyonlu ATPIII tanısına uyuldu. Fatal olmayan KKH tanısı öykü, kardiyovasküler sistemin fizik muayenesi ve istirahat elektrokardiyogramlarının Minnesota kodlamasına dayandırıldı. Ortalama yaş 48.3 ±11.9, ortalama izleme süresi 5.9 yıldı. Bulgular: Erkek-kadın arasında anlamlı fark bulunmayan apo B değerleri, çeyrekler aralığında LDL-kolesterolden yalnızca 6 mg/dl daha düşük bulundu. Apo B LDL-kolesterolden daha fazla parametre ile anlamlı korelasyon sergiledi. Yaş-ayarlı lojistik regresyon analizinde, yeni gelişen (insidan) KKH’yı LDL-kolesterol öngördürmediği halde, apo B konsantrasyonları, hem yaş için ayarlanınca her iki cinsiyette, hem de ilaveten C-reaktif protein (CRP) için ayarlanınca, erkekte 1.005 nisbi riski ile anlamlı biçimde öngördürdü. Apo B dilimi <95’e göre >120 mg/dl, bel çevresi ve log CRP ayarlamasından sonra da, tüm grupta öngörü anlamlılığını korudu. Apo B/apo A-I oranı üst üçte bir dilimi yeni gelişen KKH için kadında anlamlı düzeye erişmediyse de erkekte >1.02’lik dilim alt dilime kıyasla 1.89’luk nisbi riskle anlamlı öngörüde bulundu. Sonuçlar: Yeni gelişen KKH için - küçük, yoğun LDL parçacıklarının sayısını yansıtan - apo B düzeyleri, halkımızda da LDL-kolesterolden her iki cinsiyette de daha iyi öngördürücüdür. Öngörüde kadında apo B düzeyi tercih edilmeliyken, erkekte >1.02’lik apo B/apo A-I oranı salt apo B düzeyine göre avantajlıdır. Açlık durumunu da gerektirmeyen apo B ölçümlerinin, şehirlerdeki teçhizatlı laboratuvarlarda LDL-kolesterol hesaplamasına izin veren tayinlere tercih edilmesi için ortam yaratılmasının zamanı gelmiştir.Öğe Türk yetişkinlerinde bilirübin düzeyleri insülin direnci ve obezite ile ters ilişki içinde, metabolik sendromla ise ilişkili değil(2007) Onat, Altan; Özhan, Hakan; Karabulut, Ahmet; Albayrak, Sinan; Can, Günay; Hergenç, GülayAmaç: Bu çalışmada, halkımızda serum bilirübin düzeyleri ile insülin direnci (İD), metabolik sendrom (MS) veya bileşenleri ve koroner kalp hastalığı (KKH) arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlandı.Çalışma planı: Serum bilirübin konsantrasyonları, Marmara ve İç Anadolu bölgeleri nüfusunu temsil eden 1052 erkek ve kadında ölçüldü ve kesitsel olarak değerlendirildi. Metabolik sendrom tanımı modifiye ATP III (Adult Treatment Panel III ) ölçütlerine göre yapıldı. Bulgular: Ortanca yaşı 53 olan örneklemde erkeklerin %46’sında (n=235), kadınların %46.8’inde (n=253) MS tanısı kondu. Ortalama bilirübin konsantrasyonu erkeklerde 0.59±0.34 mg/dl, kadınlarda 0.53±0.34 mg/dl bulundu (p=0.004). Bilirübin düzeyleri, serum toplam protein, albümin, testosteron, yaş, diyastolik kan basıncı, kreatinin ve folik asit ile doğrusal; sigara içme durumu, İD (log HOMA) ve beden kütle indeksi ile ters yönde anlamlı korelasyon gösterdi. HDL-kolesterol açısından yalnız erkeklerde korelasyon görüldü. Bu etkenlerden obezite, İD (ters yönlü) ve diyastolik basınç bilirübin düzeyinin önde gelen bağımsız belirleyicileriydi. Lojistik regresyon analizinde, bilirübin alt çeyrek dilimi (?0.34 mg/dl) İD ile ilişkili (odds oranı: 1.91; %95 GA: 1.14-3.18) bulundu; bu ilişki kadınlarda da anlamlıydı (odds oranı: 2.43; %95 GA: 1.21-4.88). Bilirübin düzey düşüklüğü KKH ve MS ile anlamlı ilişki göstermedi. Sonuç: Yetişkinlerimizde, MS’nin santral obeziteyle ilişkili öğeleri değil, İD varlığı bilirübin düzeylerindeki azalmayla ilişkilidir. Kadınlarda daha belirgin olan bu ilişki, serum bilirübininin antioksidan işlevi bulunduğu yönündeki görüşü desteklemektedir.Öğe Türk yetişkinlerinde hiperkolesterolemi ve hipertansiyon birlikteliği: Sıklığına ve kardiyovasküler riski öngördürmesine ilişkin TEKHARF çalışması verileri(2004) Onat, Altan; Türkmen, Serdar; Karabulut, Ahmet; Yazıcı, Mehmet; Can, GünayYetişkinlerimizde hiperkolesterolemi ile hipertansiyon birlikteliğinin prevalansı ve kardiyovasküler hastalık (KVH) riskine bindirdiği nisbi yük, TEKHARF çalışmasına dayanılarak araştırıldı. Prevalans ve bağıntılar, 2002/03 taraması tamamının kesitsel verilerine, nisbi risk 1997/98 taramasının 5 yıllık izlemesi sonucu prospektif analize dayandırıldı. Kesitsel tarama ortalama 51 (±12) yaşındaki 2750 kişiyi, prospektif tarama başlangıçta KVH tanısı konmuş olanlar dışlandıktan sonra kalan 2225 kişiyi (ortalama yaş 48.8 ± 12.8) temel alıyordu. Antihipertansif tedavi uygulayan, ya da sistolik kan basıncı (SKB) ≥140 mmHg veya diyastolik kan basıncı (DKB) ≥90 mmHg bulunan kişiler, hipertansiyonlu olarak tanımlandı. Hiperlipidemi için total kolesterol >200 mg/dl, ya da LDL-kolesterol >130 mg/dl düzeyi kabul edildi. KKH tanısı anamnezde angina varlığı ve 12-derivasyonlu istirahat EKG'ının Minnesota kodlamasına dayanılarak konuldu. Hiperkolesterolemi ile hipertansiyon birlikteliği erkeklerin %7.7'sinde, kadınların %13.4'ünde bulundu; bu bulgular 3.3 milyon Türk yetişkinine tekabül etmektedir. Buna karşılık hipertansiyonlu ve LDL-K düzeyleri >130 mg/dl olan bireyler, 2.9 milyon erişkinimize karşılık gelen %9.2 oranında tahmin edildi. Anılan fertlerde, geri kalan örnekleme göre, yaş anlamlı derecede ileri, bel çevresi ile beden kitle indeksi gibi, trigliserid konsantrasyonları da anlamlı biçimde yüksekti. KVH için prospektif incelemede, LDL-K yüksekliği ile birlikte kan basıncı yüksek (antihipertansif ilaç kullanan ya da ≥130 / ≥85 mmHg'lik kan basıncına sahip) kişiler lojistik regresyonla incelendi. Geri kalan büyük kitleye göre, yaş ve cinsiyet ayarlı nisbi risk 2.4 kat yüksekti (%95CI 1.7; 3.44). Hem kan basıncı bu sınırın altında, hem de LDL-K'ü normal kişilere göre, anılan bireylerin nisbi riski 4.4 kat idi (%95CI 2.5; 7.7). Risk profiline genel olarak yüksek kan basıncının katkısı, yüksek LDL-K düzeyinden daha büyük göründü. Sonuç olarak, 30 yaşını aşkın her 10 Türk yetişkininin birinde hipertansiyonla birlikte yüksek LDL-K düzeyleri bulunmakta olup, geri kalan bireylere göre iki kattan fazla KVH risk yükü ve yüksek mutlak risk altında yaşayan bu kişilerde, global riski azaltıcı önlemlerin uygulanması gerekir.Öğe Türk yetişkinlerinde serum albümin düzeylerinin geleneksel risk faktörleri ve insülin direnci ile ilişkisi(2007) Yazici, Mehmet; Onat, Altan; Hergenç, Gülay; Esen, Ali Metin; Can, Günay; Uyarel, HüseyinAmaç: Türk yetişkinlerinde serum albümin düzeyleri ile insülin direnci, metabolik sendrom (MS), geleneksel koroner kalp hastalığı (KKH) ve risk faktörleri arasındaki ilişki araştırıldı. Çalışma planı: Serum albumin konsantrasyonları, Marmara ve İç Anadolu bölgeleri nüfusunu temsil eden 1052 kişide kolorimetrik yöntemle ölçüldü ve kesitsel olarak değerlendirildi. Metabolik sendrom tanımı modifiye ATP III (Adult Treatment Panel III) ölçütlerine göre yapıldı.Bulgular: Ortanca yaşı 53 olan örneklemde, MS tanısı erkeklerin %44.7'sinde, kadınların %49.4'ünde kondu. Serum albümin konsantrasyonu erkeklerde ortalama 4.39±0.38 mg/dl, kadınlarda 4.34±0.33 mg/dl bulundu (p=0.01). İkili korelasyonlarda serum albümin, her iki cinsiyette apolipoprotein B, HDL-kolesterol ve toplam bilirübin ile doğrusal; kadınlarda sistolik kan basıncı ile doğrusal; erkeklerde log CRP ile ters yönde anlamlı ilişki sergiledi. On bir değişkeni içeren bir lineer regresyon modelinde, albümin düzeyi için her iki cinsiyette yaş ters yönde, toplam kolesterol pozitif yönde bağımsız belirteç olarak saptandı. Kadınlarda albümin düzeyini bağımsız ve ters yönde etkiler görünen sigara içimi, erkeklerde anlamlılık sınırına yakın bir ilişki gösterdi. Kadınlarda kreatinin pozitif, erkeklerde diyastolik kan basıncı pozitif, log HOMA ters yönde bağımsız belirteç idi. Yaş ve cinsiyet ayarlı analizinde serum albümi ile MS ve KKH arasında anlamlı bağıntı saptanmadı. Sonuç: Türk erkeklerinde serum albümin düzeyinde görülen azalmaya, böbrek disfonksiyonundan bağımsız olarak insülin direnci katkıda bulunuyor olabilir. İnsülin direnci bu bağlamda, oksidatif stres ve subklinik kronik inflamasyona aracılık ediyor olabilir
