Spor eğitim kurumlarında zorunlu vatandaşlık davranışı ile bazı örgütsel tutum ve davranışların ilişkisi

dc.contributor.advisorMirzeoğlu, Nevzat
dc.contributor.authorTabuk, Mustafa Ertan
dc.date.accessioned2024-09-27T21:28:43Z
dc.date.available2024-09-27T21:28:43Z
dc.date.issued2016
dc.departmentBAİBÜ, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Spor Yöneticiliği Bilim Dalıen_US
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Spor Yöneticiliği Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractBu tezin amacı, spor eğitim kurumlarında zorunlu vatandaşlık davranışını etkileyebileceği düşünülen değişkenler olan birey-iş uyumu, birey-örgüt uyumu, uyumluluk, işten ayrılma niyeti, işe yabancılaşma ve tükenmişlik değişkenlerinin akademisyenlerin zorunlu vatandaşlık davranışına etkilerini ortaya koymaktır. Araştırma Türkiye'de spor bilimleri alanındaki bölümlerde eğitim öğretim hizmeti veren yükseköğrenim kurumlarında görev yapan akademik personeli kapsamaktadır. Araştırmada nicel araştırma yaklaşımına ilişkin genel tarama modellerinden biri olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma probleminin çözümünde kullanılacak olan veriler anket tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Bu araştırmanın ana kütlesi (± 25;1350 kişi) Türkiye'deki spor eğitimi veren yükseköğrenim kurumlarında görev yapan akademik personeldir. Örneklem gurubu, ana kütle içerisinden rastlantısal yöntemle seçilen spor eğitim kurumlarında çalışan 301 akademik personelden oluşmuştur. Anketler, tüm akademik personele elektronik posta yoluyla gönderilmiştir. Veriler SPSS istatistiksel paket programı ile değerlendirilmiştir. Değerlendirmede ölçek ifadelerinin güvenilirliğine bakılmış (Cronbach alfa katsayıları 0,745 ile 0,902 aralığında değerler almıştır), frekans dağılımları incelenmiş, tanımlayıcı ve keşifsel faktör analizleri uygulanmıştır. Araştırma probleminin çözümü için ise t-test, tek yönlü varyans analizi(ANOVA),korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada medeni hal(t0,05;299=-3,4489) ve görev unvanı (F(4,295)=3,022, p<0,05) ile zorunlu vatandaşlık davranışı arasında anlamlı farklar bulunmuştur. Lisans mezuniyet alanı ile birey-iş uyumu arasında(F(6,292)=2,830, p<0,05) anlamlı fark bulunmuştur. Korelasyon analizleri sonucunda, zorunlu vatandaşlık davranışı ile birey iş uyumu arasında negatif yönlü (%-34,3), birey örgüt uyumu ile pozitif yönlü (%35,3), uyumlu kişilik ile arasında pozitif yönlü (%22,2), işten ayrılma niyeti ile pozitif yönlü (%31,9), işe yabancılaşma ile pozitif yönlü (%45), tükenmişlik ile negatif yönlü (%45,4) düzeyinde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Araştırmanın ana değişkeni olan zorunlu vatandaşlık davranışı ile bağımsız değişkenleri arasında birey-örgüt uyumu(?= -,519), birey-iş uyumu(?= -,340), uyumlu kişilik(?= ,642), işten ayrılma niyeti(?= ,328), işe yabancılaşma(?= ,610) tükenmişlik(?= ,469) arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Araştırmanın bağımsız değişkenlerini bir bütün olarak zorunlu vatandaşlık davranışında meydana gelen değişimin %29,8'ini açıklamaktadır. Sonuçlardan da anlaşılacağı üzere zorunlu vatandaşlık davranışına en fazla etki eden faktör uyumluluk olarak belirlenmiştir. Uyumlu bireylerin diğer çalışanlara nazaran yapılacak işlere karşı zorlayıcı davranışlar hissetmedi belirlenmiştir. Birey-örgüt ve birey-iş uyumsuzluğu yaşayan akademisyenlerin ise zorunlu vatandaşlık davranışı düzeyleri daha yüksektir. İşe yabancılaşma, İşten ayrılma niyeti ve tükenmişliğin düzeyi yüksek çalışanların ise daha fazla baskı hissettikleri görülmektedir. Akademisyenlerin niteliksel özellikleri yani örgütlerin entelektüel sermayesinin yetenekleri, örgütlerin iş yapabilme becerisinin, diğer bir deyişle örgütün sahip olduğu insan kaynağının örgüte kazandırdığı katma değerin önemi artmaktadır. Bu nedenle örgütler çalışanlarına yönelik modern yönetim yöntemlerini uygulamalı, örgüt içi iletişimi geliştirmeli, çalışanların istek ve ihtiyaçlarına önem vermeli, karar mekanizmalarında katılımcı bir anlayış benimsemelidir. Anahtar Kelimeler: Zorunlu Vatandaşlık Davranışı, Birey-Örgüt Uyumu, Birey-İş Uyumu, Uyumlu Kişilik, Spor Yönetimi.en_US
dc.description.abstractThe aim of this study is to determine affects of potential influencers such as person-job fit, person-organization fit, agreeability, intention to quit, work alienation and burnout on compulsory citizenship behaviour of academicians. Our research consists of academic personnel employed in Departments of Sports Sciences at universities in Turkey. Amongst general screening models related to quantitative research, relational screening model has been utilised and data to be used in solving research problem is obtained through questinnaire technique which is conducted online. Universe consists of 301 academicians chosen randomly. Data acquired has been evaluated using SPSS statistical software package. Cronbach Alpha coefficients of reliability of scale statements are found between 0,745 and 0,902, frequency distribution is evaluated and descriptive factor analysis is performed.T-Test, variation analysis, correlation and regression analyses are used in solving the research problem. A meaningful differenceis found between marital status (t0,05;299=-3,4489) and compulsory citizenship behavior (F(4,295)=3,022, p<0,05). As a result of correlation analyses, negative relationships between compulsory citizenship behavior and person-job fit (%-34,3), and person-organization fit (%35,3), positive relationship with agreeability (%22,2), intention to quit (%31,9), work alienation (%45) and burnout (%45,4) are observed. Meaningful relationships are also determined between main variable of compulsory citizenship behavior and independent variables of person-organization fit(?= -,519), person-job fit (?= -,340), agrreable personality (?= ,642), intent to leave (?= ,328), work alienation (?= ,610) and burnout (?= ,469). Independent variables of our study explains 29,8% of change in compulsory citizenship behavior. Eventually, agreeability is found to be the most affective factor on compulsory citizenship behavior. It is also observed that agreeable individuals do not demonstrate compulsive behavior for the tasks assigned whereas academicians experiencing discrepancy in person-organization and person-job fit are found to present higher levels of compulsory citizenship behavior. Employees with higher levels of work alienation, intent to leave and burnout are found to feel more under stress. Qualitative features of academicians, i.e. skills of intellectual capital of organizations, add up to work ability of organizations, in other words human resources highly contribute in an organization's value. So being the case, organizations should implement modern methods, improve inter-organizational communication, care about employees' needs and demands and adopt a participatory approach in decision-making mechanism. Key Words: Compulsory Citizenship Behaviour, Person-Organization Fit, Person-Job Fit, Agreeableness, Sports Managementen_US
dc.identifier.endpage995en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=OykDDeWBWTL9-Wm52sZBrGudVp4HlDh5YJZXazeiunRWXwGrvOqEJdhmI8Q6tEWO
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12491/19250
dc.identifier.yoktezid447758en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectSporen_US
dc.subjectSportsen_US
dc.titleSpor eğitim kurumlarında zorunlu vatandaşlık davranışı ile bazı örgütsel tutum ve davranışların ilişkisien_US
dc.title.alternativeRelationships between compulsory citizenship behavior and micscellaneous organizational behaviors and attitudes in sports education institutionsen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar