Ortaokullarda Bilişim Teknolojileri dersinde örtük programın varlığına ilişkin öğretmen görüşleri:Bolu ili örneği

Bu araştırmanın amacı Bolu ilinde Milli Eğitim Bakanlığı?na bağlı ortaokullarda görev yapan bilişim teknolojileri rehber öğretmenlerinin görüşlerine göre seçmeli bilişim teknolojileri dersinde örtük programın varlığını ortaya çıkarmaktır. Örtük programın varlığı, örtük programın sınıf iklimi öğelerinden olan öğretmen görüşleri, beklentileri, davranışları ve eleştirileri çerçevesinde ele alınıp incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Bolu ili Merkez ilçesindeki ve Merkez ilçesine bağlı köylerde ortaokullarda görev yapan 15 Bilişim Teknolojileri Rehber Öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem belirlenirken amaçlı örnekleme yöntemlerinden benzeşik (homojen) örnekleme kullanılmıştır.Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına yer verilmiştir. Araştırmada örtük program tek bir durum olarak ele alınmıştır. Araştırmanın alt birimleri öğretmen görüş, beklenti, eleştirileri ve davranışları şeklinde oluşturulmuştur.Bulguların elde edilmesinde veriler araştırmacı tarafından hazırlanan ?yarı yapılandırılmış gözlem formu? ile toplamıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmayla elde edilen bulgulara göre derste sosyo-ekonomik yönden daha düşük okullardaki öğrencilerin bilişim teknolojileri araçlarına yönelik özgüvenlerini yüksek tutma beklentisi içinde oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin, öğrencilerden toplumsal ve ahlaki açıdan sanal ortam ile gerçek ortamı ayırt edebilmeleri, sanal ortamda konuşmalarının daha düzgün, saygılı ve dürüst olmaları yönünde yüksek düzeyde beklenti içerisinde oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin yaşadığı sorunların beklentilerine örtük olarak olumsuz yönde etki ettiği, motivasyonlarının ve çalışma azimlerinin düştüğü, huzursuz oldukları sonucuna varılmıştır. Bütün bu durumların da dersin bütününü örtük olarak etkilediği tespit edilmiştir.Öğretmenlerin kişisel gelişim, ahlaki, toplumsal, ekonomik ve sosyal değerleri daha çok sözlü olarak örtük program kapsamında kazandırmaya çalıştığı görülmüştür. Sosyal olarak sportif faaliyetlere daha çok erkek öğrencileri yönlendirdikleri, önemsedikleri konuları daha yüksek performansta anlattıkları, önemsemedikleri konuları hiç anlatmadıkları veya yüzeysel geçtikleri tespit edilmiştir. Öğretmenlerin öğrencilere daha üst yeterlilikleri kazandırma beklentileri oldukları halde uygulamada bunu yansıtmadıkları, ideolojik olarak Atatürk, belirli gün ve haftalar konusunda bilişim teknolojileri araçlarını kullanarak örtük olarak kazandırmayı çalıştıkları, bazı öğretmenlerin dini görüşlerini öğrencilere yansıttıkları, akran öğrenmeyi çok sık kullandıkları, ailelerin internet ve bilişim teknolojilerini kullanmaları konusunda bilinçlendirildikleri tespit edilmiştir. Araştırma bulgularına yönelik bilişim teknolojileri dersi öğretim program geliştirme uzmanlarına, öğretmenlerin yaşadığı sorunların çözümü için okul yönetimine, bilişim teknolojileri öğretmenlerinin örtük program konusunda bilgilendirilmesine ve gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Örtük program, bilişim teknolojileri, öğretim programı, öğretmen görüş ve beklentileri, öğretmen davranışları.

The aim of this study is to reveal the existence of the hidden curriculum according to the views of who work in information technology and information technology elective course, at the Ministry of Education in secondary schools in Bolu.The existence of the hidden curriculum has been investigated within the framework of the teachers' opinions of classroom climate, expectations, behavior and criticisms which are the elements of the hidden curriculum.The study group of the research is formed by 15 Information Technology Teacher who work in secondary schools at the center and villages, districts of the city center of Bolu.Stratified random selection was used for the sampling method.In the research the case method which is one of the oualitative method was used. In the research hidden programme was considered as a single case.Sub-units of the research were formed as teacher opinions, expectations, criticism and behaviors.Findings in obtaining the data are collected by the semi-structured observation form which was prepared by the researcher.Descriptive analysis and content analysis were used to analysis of the data that were gained from the interviews.According to findings gained from the data identified in the lesson students who were at the lower socio-economic class were in the high retetion of self confidence for aspects of information technology tools. It was also seen that teachers were in the high expectation from the students to distinguish the social and moral environment from the vitual and actual environment, more smoothly speeches in the virtual environment, to be respectful and to be honest. Problems experineced by teachers affected negatively as hidden to teacher?s expectations, make lower motivation and work perseverance and restless.It was identified that all these case affected the lesson as hidden.Teachers, personal development, moral, social, economic, and social values were more verbally trying to bring within the scope of the hidden curriculum.As being social male students were directed to sport activities, the issues that were cared by them were told by a higher performance, the issues that were not cared by them were never told or are told superficially are identified.Although teacher are in the expectations of to gain to students higher qualifications, they did not so in practise, as being ideologically. Atatürk, on certain days and weeks trying to gain implicitly by using information technology tools as hidden, some teachers reflect the religious views to students, peer education has been used frequently, parents have been maked concious to use internet and information Technologies are indentified.According to the research results recommendations are made to information technology courses curriculum development experts, to solve the problems experienced by teachers to school management, to informed about the hidden curriculum to information techonlogies teachers and for future research. Key Words: Hidden curriculum, information tecnology, curriculum, the views and expectations of teacher, the behavours of teacher.