Tütün dumanından pasif etkilenim tutum ölçeği: Lise öğrencilerinde bir ölçek geliştirme çalışması

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorKesgin, Makbule Tokur
dc.contributor.authorZengin, Seher
dc.date.accessioned2024-09-27T21:18:00Z
dc.date.available2024-09-27T21:18:00Z
dc.date.issued2023
dc.departmentBAİBÜ, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelik Ana Bilim Dalıen_US
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelik Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractBu araştırma, lise öğrencilerinin tütün dumanından pasif etkilenim tutumlarını ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı geliştirmek amacıyla metodolojik olarak yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini Bolu İli merkez ilçesinde bulunan yedi farklı lisede öğrenim gören 1000 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın verileri "Tanıtıcı Bilgi Formu" ve "Tütün Dumanından Pasif Etkilenim Tutum Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Literatür taraması ve nitel görüşmelerin içerik analizleri sonucunda oluşturulan taslak ölçek için uzman görüşleri alınarak kapsam geçerliliği değerlendirilmiştir. Veri analizlerinde, tanımlayıcı analizler, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, madde toplam korelasyonu, madde silinirse Cronbach alfa katsayısı, Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı, alt-üst gruplara dayalı madde analizi, Pearson korelasyon analizi, Hotelling's T² ve Tukey Toplanabilirlik testleri kullanılmıştır. Araştırmanın kapsam geçerliliği 0.94, açıklayıcı faktör analizine ait Kaiser-Meyer-Olkin değeri 0.929 ve Bartlett Küresellik testi ki kare değeri 3403.45 ve p<0.001 olarak belirlenmiştir. Açıklayıcı faktör analizi sonucuna göre ölçeğin, faktör yük değerleri 0.636 ile 0.802 arasında değişen, varyansın %58.728'ini açıklayan, üç faktörlü bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucuna göre, uyum indeksleri x²/sd=2.33, CFI=0.96, RMSEA=0.05, GFI=0.94, AGFI=0.92, RMR=0.06, NFI=0.93, TLI=0.95 ve IFI=0.96 olarak saptanmıştır. Yapılan güvenilirlilik analizlerinde ölçeğin madde toplam korelasyon değerleri 0.433 ile 0.735 arasında olduğu bulunmuştur. Alt-üst gruplara dayalı madde analizi sonucunda ölçek maddelerinin ayırt edici özellikte olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin toplamına ait Cronbach alfa katsayısı 0.906, alt boyutlarına ait Cronbach alfa katsayıları duman maruziyeti için 0.903, arkadaşlık için, 0.710 ve açık alan için 0.693 olarak saptanmıştır. Test-tekrar test Pearson korelasyon sonucunun 0.926 olduğu bulunmuştur. Ölçeğin toplanabilir özellikte olduğu ve tepki yanlılığının bulunmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Tütün Dumanından Pasif Etkilenim Tutum Ölçeği'nin lise öğrencileri için on altı maddeli üç faktörlü yapıda, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.en_US
dc.description.abstractThis study, carried out methodologically in order to develop a valid and reliable measurement tool that can measure high school students' attitudes toward passive exposure to tobacco smoke. The study sample consisted of 1000 students studying in seven different high schools in the central district of the city of Bolu. The data collection of the study took place using the "Descriptive Information Form" and the "Passive Exposure to Tobacco Smoke Attitude Scale". The content validity of the draft scale, which was created as a result of the literature review and content analysis of the qualitative interviews, was evaluated by taking expert opinions. In data analysis, descriptive analyses, explanatory and confirmatory factor analysis, item-total correlation, Cronbach's alpha coefficient if the item is deleted, Cronbach's alpha internal consistency coefficient, item analysis based on lower and upper groups, Pearson correlation analysis, Hotelling's T² and Tukey Summability tests were used. The content validity of the study was 0.94, the Kaiser-Meyer-Olkin value of the exploratory factor analysis was 0.929, and the Bartlett Sphericity test chi-square value was 3403.45 and p < 0.001. According to the results of the explanatory factor analysis, it was determined that the scale had a three-factor structure with factor loading values varying between 0.636 and 0.802, explaining 58.728% of the variance. According to the results of confirmatory factor analysis, fit indices were determined as x²/sd=2.33, CFI=0.96, RMSEA=0.05, GFI=0.94, AGFI=0.92, RMR=0.06, NFI=0.93, TLI=0.95 and IFI=0.96. The reliability analyses determined that the item-total correlation values of the scale were between 0.433 and 0.735. As a result of the item analysis based on the lower-upper groups, the study determined that the scale items were distinctive. The Cronbach's alpha coefficient for the total scale was 0.906, while the Cronbach's alpha coefficients for the subdimensions were 0.903 for smoke exposure, 0.710 for companionship, and 0.693 for open space. The test–retest correlation result was 0.926. The scale was summable, and there was no response bias. As a result, it was determined that the Passive Exposure to Tobacco Smoke Attitude Scale is a valid and reliable measurement tool with sixteen items and three-factor structure for high school students.en_US
dc.identifier.endpage102en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=a0OMTmEd_3mfOBxT8SiBTIjSoPt3KuXGWZMsfeb21uv8HsueExpphQ_OQP2sBw3f
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12491/16957
dc.identifier.yoktezid816062en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectHalk Sağlığıen_US
dc.subjectPublic Health ; Hemşireliken_US
dc.titleTütün dumanından pasif etkilenim tutum ölçeği: Lise öğrencilerinde bir ölçek geliştirme çalışmasıen_US
dc.title.alternativePassive exposure to tobacco smoke attitude scale: A scale development study in high school studentsen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu