Anadolu’da buğday hasadının sosyo kültürü ve diyalektolojisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2015

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Hasat sözcüğü ekilip yetiştirildikten sonra elde edilen ürünü ve buna ilişkin yapılan festival benzeri kutlamaları içinde taşır. Başka bir deyişle; ürün yetiştirmenin sonuçlandığını ve ürünün güvende olduğunu belirtir. Bu tarihi gayret, bu önemli yıllık faaliyet insanoğluna buğdayı ve ekmeğin tüm çeşitlerini hediye etmiştir. Hasat, böylelikle, tüm toplumlarda sosyal, kültürel ve ekonomik hayatı yoğun bir şekilde etkilemiştir. Bu etki, dilde ve diyalekte kendini sözcük yapıları ve deyimler olarak göstermiştir. Bugün, makinelerle artık kolaylıkla yapılabilen hasat, yine de tarihsel zamanlardan kalan önemli zaman tüketici özelliğini korumaktadır. Anadolu tarımın ilk yapıldığı önemli yörelerden biridir Anadolu halkı bugüne kadar süregelen zengin bir buğday kültürünü geliştirmişlerdir. Hem tarihsel kanıtlar hem de bugün var olan yemek kültürü Anadolu'da çok zengin bir buğday kültürünü işaret etmektedir. Fırat ve Dicle nehirleri arsında başlayarak daha sonra aşağılara yani "Verimli Hilal"e ve Arap Körfezine -Mezopotamya- kadar inmiştir. Göbeklitepe (Şanlıurfa), Çatalhöyük (Konya), İvriz (Konya), ve Alacahöyük (Çorum)'deki kazılarda bulunan buğday daneleri bu tarihi görüşleri desteklemiştir. On birinci yüzyılda Anadolu'ya varan Türkler, Orta Asya'daki hasat tecrübelerini de beraberlerinde getirdiler. Türkçedeki diyalektler buğday kültüründen fazlaca etkilenmiş olmak ve Derleme Sözlüğünde yer almış olmakla beraber bu konu yeterince incelenmemiştir. Dahası, değişik diyalekteler içinde yer alan sözlü formlar ve kültürel ilişkili sözcükler tam olarak derlenmemiştir. Bu nedenle; anılan bu konuların çoklu disiplinler tarafından detaylı bir şekilde çalışılması gerekmektedir. Burada; tarihsel yapısı içerisinde buğday tarımı, buğday hasadı ve buğday kültürü diyalektler ve ilişkili sözcük grupları bakımından incelenecektir.
Harvest' as a word, calls for the product after planting and growing of the crop and the celebrations like a festival. In other words, it means that the crop growth is finalized and the crop produced is secured. That historical effort and that completion of the most important annual cycle has gifted human kind the grains and then all kinds of bread. Hence, the harvest has intensely affected social, cultural, and economical life in all the societies. That influence has been reflected in the language and in its dialect via historically structured words, and idioms. Harvest, though is accomplished very easily by machines and equipments today, still maintains its significance in time consuming as in the historical times. Anatolia is one of the first important sites of wheat agriculture. People in Anatolia accelerated an enriched wheat culture reached up to the date. Both historical records and food culture practiced in Anatolia indicates a very rich wheat culture. Wheat farmingfirst started at the top regions of Euphrates and Tigris rivers, and then moved down to Fertile Crescent and Shatt al-Arab -Mezopotamia. Wheat grains and other findings from the excavations in those or close by regions, Göbeklitepe (Şanlıurfa), Çatalhüyük (Konya), İvriz (Konya), and Alacahüyük (Çorum), supported those historical ideas. Turks, drifted to Anatolia in the 11thcentury, brought their harvest culture experience from Central Asia to Anatolia. This subject is barely studied although Turkish dialects in Anatolia bear rich reflections from wheat culture and exist in the Compilation Dictionary. Moreover, pronunciation forms and cultural words in different dialects are not fully complied. Therefore, there is a need to study the aforementioned subjectsin detail, through a multidisciplinary approach.We will study here the historical wheat farming, wheat harvest, and wheat culture for the dialects and related wordgroups.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Buğday, Hasat, Diyalekt, Tarım, Wheat, Harvest, Dialekt, Agriculture

Kaynak

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

15

Sayı

3

Künye