Ortaöğretim okullarında karara katılma ve öğretme morali (Bolu ili örneği)

ÖZETORTAÖĞRET M OKULLARINDA KARARA KATILMAVE ÖĞRETMEN MORALOrhan AKSAYYüksek Lisans TeziEğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim DalıTez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Ayhan URALAğustos 2005, xvii + 136 SayfaBu araştırmada, ortaöğretim okulu öğretmenlerinin okullarında alınankararlara katılma düzeyleri ve moral düzeylerini belirlemek, öğretmenlerin kişiseldeğişkenlerine göre bu düzeylerin farklılık gösterip göstermediğini ortaya çıkarmakve kararlara katılma düzeyleri ile moral düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemekamaçlanmıştır.Veriler, Bolu ili merkez ortaöğretim okullarında çalışan toplam 526 öğretmeniçinden ?basit tesadüfi örnekleme yöntemi? ile belirlenen 282 öğretmendenalınmıştır.Araştırma için gerekli olan veriler, iki araç kullanılarak toplanmıştır. PurdueÖğretmen Moral Anketi ile öğretmenlerin moral düzeyleri, Karara Katılma Anketiile öğretmenlerin kararlara katılma düzeyleri ölçülmüştür.Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır:1. Öğretmenler öğretimsel kararlara ?Genellikle?, yönetimsel kararlara ise?Çok Az? düzeyinde katılmaktadırlar.2. Öğretmenlerin öğretimsel kararlara katılma düzeyleri ile yönetimselkararlara katılma düzeyleri arasında anlamlı bir fark vardır. Bu farka göre;öğretmenlerin öğretimsel kararlara katılma düzeyleri, yönetimsel kararlara katılmadüzeylerinden daha yüksektir.3. Öğretmenlerin öğretimsel ve yönetimsel kararlara katılma düzeylerinde;cinsiyet, mesleki kıdem, çalışılan okul türü, branş grubu değişkenlerine göre anlamlıbir fark yoktur.4. Öğretmenlerin ?öğretmenin maaş doyumu?, ?eğitim öğretim programınailişkin sorunlar? ve ?öğretmenin toplumdan gördüğü destek? moral alt boyutlarına aitmoral düzeyleri ?Genellikle Düşük?, diğer moral alt boyutlarına ait moral düzeyleriise ?Genellikle Yüksek? bulunmuştur.5. Öğretmenlerin moral alt boyutlarına ait moral düzeyleri arasında anlamlıfarklar vardır. Öğretmenlerin, ?öğretmenin meslekten elde ettiği doyum? moral altboyutuna ait moral düzeyi en yüksek, buna karşılık ?öğretmenin maaş doyumu?moral alt boyutuna ait moral düzeyi ise en düşük çıkmıştır.6. Öğretmenlerin bazı moral alt boyutlarına ait moral düzeylerinde; cinsiyet,mesleki kıdem, çalışılan okul türü, branş grubu değişkenlerine göre anlamlı farklarvardır.7. Öğretmenlerin, öğretimsel kararlara katılma düzeyleri ile bütün moral altboyutlarına ait moral düzeyleri arasında doğrusal, pozitif bir ilişki vardır.Öğretmenlerin, yönetimsel kararlara katılma düzeyleri ile ?öğretmenin maaşdoyumu? dışındaki bütün moral alt boyutlarına ait moral düzeyleri arasında doğrusal,pozitif bir ilişki vardır.Anahtar Kelimeler: Karara Katılma, Moral, Ortaöğretim Öğretmeni.

ABSTRACTPARTICIPATION IN DECISION MAKING AND TEACHER MORALE INSECONDARY EDUCATION SCHOOLSOrhan AKSAYMaster ThesisDepartment of Education Management and SupervisionThesis Advisor: Assist. Prof. Dr. Ayhan URALAugust 2005, xvii + 136 PagesIn this study, it is aimed to determine the level of participation in decisionmaking and morale of secondary education school teachers, to reveal whether theselevels have differences as regards to the personal varieties of teachers and whetherthere is a relationship between the level of participation in decision making and thelevel of teacher morale.The data was gathered from 282 secondary education school teachers who arerandomly selected by ?simple random sampling method? among 526 teachersworking at the secondary education schools in Bolu.The data which was necessary for the study was gathered by means of twodevices. The morale levels of teachers are determined by means of Purdue TeacherOpinionaire and the levels of participation in decision making were determined byDecision Involvement Analysis.The findings of the study are:1. The teachers are participating ?Generally? in educational decision makingand participating ?Rarely? in administrative decision making.2. There is a significant difference between the teachers? levels ofparticipation in educational and administrative decision making processes. Accordingto this, the teachers? level of participation in educational decision making is higherthan their level of participation in administrative decision making.3. There is not a significant difference in teachers? level of participation ineducational and administrative decision making in respect to the variables such asgender, degree of profession, the type of the school and the branches of the teachers.4. It is founded that the sub-morale levels of teachers such as ?the salarysatisfaction of the teacher?, ?problems related to the education program?, ?thesupport that the teacher gets from the society? are ?Generally Low? and the othersub-morale levels are ?Generally High?.5. There is a significant difference among teachers? levels of sub-moralecategories. The level of the sub-morale category named ?the professional satisfactionof teacher? of the teachers is founded at the highest; the level of the sub-moralecategory named ?the salary satisfaction of the teacher? of the teachers is founded atthe lowest level.6. There are significant differences at the levels of the sub-morale categoriesof the teachers as regards to the variables such as gender, degree of profession, thetype of the school and the branches of the teachers.7. There is a linear, positive relationship between the teachers? level ofparticipation in educational decision making and their levels of all sub-moralecategories. There is a linear, positive relationship between teachers? level ofparticipation in administrative decision making and their levels of all sub-moralecategories except ?the salary satisfaction of the teacher? sub-morale category.Key Words: Participation in Decision Making, Morale, Secondary EducationSchool Teacher.