Eğitim bilimlerinde epistemoloji araştırmaları: Düne, bugüne ve gelecek perspektiflere eleştirel bakış
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma yaklaşık olarak elli yıllık bir zamana yayılan epistemoloji alanındaki çalışmaların eleştirel bir derlemesidir. Kişisel epistemoloji, bireylerin öğrenme-öğretme inançları ve davranışları üzerinde etkili olan temel inançlarını içermektedir. Epistemolojik inançların öğrenme-öğretme açısından merkezi konumda olması eğitim alanında yapılan ilişkilendirme çalışmalarına önemli bir ivme kazandırmıştır. Ancak ülkemizde bireysel epistemoloji alanındaki perspektifleri ve modelleri, epistemolojik çalışmalarının neden önemli olduğunu ve gelecekte bu alanda ne gibi çalışmalar yapılabileceğine yönelik eğilimleri eleştirel bakış açısı ile derleyen bir çalışmayla karşılaşılmamıştır. Böyle bir çalışmanın özellikle bilimsel arenaya yeni katılan araştırmacılara bu alandaki temel kavramları kıyaslamalar yaparak tanıtmasının gelecekte ülkemizde epistemoloji bağlamında yapılacak bilimsel araştırmalara katkısı olacağı düşünülmüştür.
Epistemoloji, hemen hemen tüm bilim alanlarında olduğu gibi kökenini felsefeden alır; bilgi felsefesi anlamına gelir ve felsefenin 4 önemli uğraş alanından bir tanesidir. Bu alanda yapılan çalışmalar Antik Yunan dönemi ile başlamış olsa da güçlenmesi için 17. yüzyılı bekleyecektir. Çünkü bu yüzyılda moderniteye geçiş başlamıştır ve bilgi, kültürü belirleyen çığır açıcı etki gücüne ulaşmıştır. Ancak felsefi anlamda epistemoloji eğitim bilimlerinde ele aldığımız bağlamları dikkate almaz. Felsefinin alanına giren epistemoloji, bilgiyi salt bilgi olduğu için ele alır ve inceler, insan zihnindeki oluşum süreçleri ile ilgilenmez (Cevizci, 2010). Oysa eğitimciler bireylerin bilişsel yapılarını nedensellikleri ile inceler ve bu bilişsel yapıları ya da sistemleri istendik yönde etkilemeyi hedefler. Epistemolojinin eğitim bilimlerine kazandırılması bilişsel psikoloji alanında yapılan bilimsel çalışmalar sayesinde gerçekleşmiştir (Hofer ve Pintrich, 2002). 1970'li yıllardan itibaren başlayan bu geçiş dönemi boyunca ulusal ve özellikle uluslararası arenada epistemolojik değişkenler eğitsel açıdan hayati öneme sahip olan birçok farklı değişken (özyeterlik inançları, kavramsal öğrenme ve değişim, benlik vb.) ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmaların sonuçları bireylerin epistemolojik inançlarının ya da bakış açılarının öğrenme ve öğretme açısından merkezi bir öneme sahip olduğunu göstermiştir (Hofer ve Pintrich, 1997)
Epistemoloji, hemen hemen tüm bilim alanlarında olduğu gibi kökenini felsefeden alır; bilgi felsefesi anlamına gelir ve felsefenin 4 önemli uğraş alanından bir tanesidir. Bu alanda yapılan çalışmalar Antik Yunan dönemi ile başlamış olsa da güçlenmesi için 17. yüzyılı bekleyecektir. Çünkü bu yüzyılda moderniteye geçiş başlamıştır ve bilgi, kültürü belirleyen çığır açıcı etki gücüne ulaşmıştır. Ancak felsefi anlamda epistemoloji eğitim bilimlerinde ele aldığımız bağlamları dikkate almaz. Felsefinin alanına giren epistemoloji, bilgiyi salt bilgi olduğu için ele alır ve inceler, insan zihnindeki oluşum süreçleri ile ilgilenmez (Cevizci, 2010). Oysa eğitimciler bireylerin bilişsel yapılarını nedensellikleri ile inceler ve bu bilişsel yapıları ya da sistemleri istendik yönde etkilemeyi hedefler. Epistemolojinin eğitim bilimlerine kazandırılması bilişsel psikoloji alanında yapılan bilimsel çalışmalar sayesinde gerçekleşmiştir (Hofer ve Pintrich, 2002). 1970'li yıllardan itibaren başlayan bu geçiş dönemi boyunca ulusal ve özellikle uluslararası arenada epistemolojik değişkenler eğitsel açıdan hayati öneme sahip olan birçok farklı değişken (özyeterlik inançları, kavramsal öğrenme ve değişim, benlik vb.) ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmaların sonuçları bireylerin epistemolojik inançlarının ya da bakış açılarının öğrenme ve öğretme açısından merkezi bir öneme sahip olduğunu göstermiştir (Hofer ve Pintrich, 1997)
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Epistemoloji, Kişisel Epistemoloji, Epistemolojik İnançlar, Epistemology, Personal Epistemology, Epistemological Beliefs
Kaynak
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
13
Sayı
2
