Bitlis'te geleneksel ayakkabıcılık: “Harik” ve son usta Haydar Yılmaz

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

El sanatları bir toplumun yaşam tarzını ve kültürünü yansıtan ögelerdir. Bu ögelerden bir tanesi de geleneksel ayakkabıcılıktır. Ayakkabı dış çevreden ayağı koruyan aynı zamanda giyimi tamamlayan bir unsurdur. Geçmişten günümüze Anadolu’da birçok ilde ayakkabıcılık önemli bir el sanatı dalı olmuş, bazı yörelerimiz geleneksel ayakkabısıyla ünlenmiştir. Geleneksel ayakkabıcılığın Bitlis’teki adı hariktir. Bu çalışmada, Bitlis’te unutulmaya yüz tutmuş bir gelenek olan harik yapımcılığını ve günümüzdeki durumunu incelemek amaçlanmıştır. Bitlis’in yöresel ayakkabısı olarak nitelendirilen hariğin yapım aşamaları, yapımında kullanılan araç-gereçler ve günümüzdeki durumu hakkında elde edilen bilgiler fotoğraflarla desteklenerek açıklanmıştır. Tabanı kendir ipinden, üstü ise keçi kılı ya da koyunyünü ipliklerden örülerek yapılan harik, yaz aylarında ayağı serin tutması, romatizmal hastalıklara ve ayak mantarına iyi gelmesiyle tanınmaktadır. Harik, tamamen elde yapılmakta olup, bir çifti 4-5 günde tamamlanmakta ve günümüzde 300 TL.’ye satılmaktadır. Üretim aşaması zahmetli ve zaman almasından dolayı fiyatı yüksek olduğundan günümüzde pek rağbet görmemektedir. Bitlis İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesinde çalışmalarına devam eden Haydar Yılmaz Bitlis’te yaşayan son harik ustasıdır. Mesleği devam ettirecek başka bireyler bulunamaz ve yeterince destek verilmezse, harik yapımcılığı yakın bir gelecekte unutulan el sanatları arasına girmekten kurtulamayacaktır.
Handicrafts reflects the life style and culture of a society. Shoe-making is one of these unique aspects . Shoe is not only covers the foot for protecting while doing various activities but also an wearing completes the modern style. Since past to present Shoe-making has been one of the most important handicrafts in many Anatolian cities besides some of them is famous for its traditional shoes. The name of the traditional shoe making is Harik. In this work it is aimed to study how to make Harik and its present day, a tradition which sinking into obliviton. The making of Harik, the tradititonal shoe of Bitlis, is explained step by step with the help of photographs. Harik made of hemp cord base and covers the the foot with woven goat hair and it is generally famous for its cooling the foot in summer and good for reumatizmal diseas. Totally hand made, Harik is completed in 4 or 5 days and sold about 300TL for one. Since it is expensive because of much laboured and time consuiming it is popular today. Haydar Yılmaz is the last Harik master working under the Bitlis Provincial Directorateof Culture and Tourism. If it is not found anyones to carry and support this handicraft Harik as an art it will be forgotten soon.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Bitlis, Geleneksel Ayakkabıcılık, Harik, Harik Yapımcılığı, Bitlis Hariği, Bitlis, Traditional Shoe Making, Harik, Harik Making, Harik of Bitlis

Kaynak

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

20

Sayı

1

Künye