Seben geleneksel konut mimarisi üzerine bazı gözlemler
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2016
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu makalede, Bolu ilinin İç Anadolu Bölgesi ile sınır teşkil eden Seben ilçesindeki geleneksel konut mimarisi örnekleri plan, malzeme-teknik ve bezeme özellikleri açısından ele alınacaktır. Çalışma kapsamında sayıları giderek azalan 50-150 yıllık konutların incelenmesi ve kayıt altına alınması amaçlanmıştır. Seben konut mimarisi Osmanlı konut mimarisinin genel özelliklerini taşımakla birlikte yerel çizgiler, arazi koşulları, tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan ilçe halkının ihtiyaçları ve ailelerin ekonomik durumları planların oluşmasında belirleyici olmuştur. Avlu ya da bahçe, evlerin sokakla bağlantısını sağlamış, buralarda tandır, kuyu, çeşme, ocak gibi öğeler yer almıştır. Seben evleri genellikle zemin kat üzerine bir veya iki katlı olarak inşa edilmiş, alt katta çoğunlukla ahır, samanlık, ambar gibi hizmet ve üretim mekânları, üst katta ise yaşam alanları bulunmaktadır. Evlerin planlarında sofalar belirleyici olmuş, sofanın odalar arasındaki konumuna, biçimine ve diğer birimlerle ilişkisine göre iç mekân düzenlenmiştir. Evler gösterişten uzak, insani boyutlarda ve işlevseldir. Genellikle kare veya dikdörtgen planlı olan odalar, ihtiyaçlara en uygun şekilde, sedir, yüklük, ocak, gusülhane gibi elemanlarla donatılmıştır. Evler yüksek taş temeller üzerine ahşap karkas tekniği ile inşa edilmiş, iç mekân duvarları samanla karıştırılmış çamur ile sıvanmış, kireçle badanalanmıştır. Ahşap, Seben geleneksel konut mimarisinde ana malzeme olarak konstrüksiyonun yanı sıra kapı, pencere, taban ve tavan döşemesi ile tırabzanlarda ve bazı mimari öğelerde kullanılmıştır. Seben evlerinde bezemeye fazla yer verilmemiştir.
In this article, traditional house architecture of the samples of Seben, a town of Bolu which is located at the border of Central Anatolia Region, are evaluated within the concepts of planning, technical and ornamental properties. In the scope of this study, 50-150 years old traditional houses which are decreased in number are investigated. houses are generally one or two floor houses over the ground floor, which is generally horse barn or hayloft and upstairs are the living spaces. There will be an interstage in some houses depending on the lands location. Sofas are significant in the house planning, indoor order is constituted according to location and style of the sofa and connection with other units. House are lowkey, humanistic and functional. Generally, rooms are in the shape of square or rectangle, and have diwan, large closet for bedding, furnace and bathing cubicle like wares which are most proper to the needs. Houses are built on high stone foundations with timber frames and the interior walls are puddled with mud which is stirred with hay. The houses then are whitewashed with lime. In terms of the architectural aspect, the traditional residential architecture in Seben is wooden which therefore, is often used as a main construction material and is used to construct the doors, windows, floors, banisters and for the ceiling tiles while it is also used for some architectural elements. However, it is not used in ornamentation for the Seben houses.
In this article, traditional house architecture of the samples of Seben, a town of Bolu which is located at the border of Central Anatolia Region, are evaluated within the concepts of planning, technical and ornamental properties. In the scope of this study, 50-150 years old traditional houses which are decreased in number are investigated. houses are generally one or two floor houses over the ground floor, which is generally horse barn or hayloft and upstairs are the living spaces. There will be an interstage in some houses depending on the lands location. Sofas are significant in the house planning, indoor order is constituted according to location and style of the sofa and connection with other units. House are lowkey, humanistic and functional. Generally, rooms are in the shape of square or rectangle, and have diwan, large closet for bedding, furnace and bathing cubicle like wares which are most proper to the needs. Houses are built on high stone foundations with timber frames and the interior walls are puddled with mud which is stirred with hay. The houses then are whitewashed with lime. In terms of the architectural aspect, the traditional residential architecture in Seben is wooden which therefore, is often used as a main construction material and is used to construct the doors, windows, floors, banisters and for the ceiling tiles while it is also used for some architectural elements. However, it is not used in ornamentation for the Seben houses.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Bolu, Seben, Türk Evi, Geleneksel Konut Mimarisi, Turkish House, Traditional House Architecture
Kaynak
Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
0
Sayı
24
