Yaman, HayriÇelik, M. Bahattin2021-06-232021-06-2320041302-00561308-2051https://app.trdizin.gov.tr/makale/TkRZek5qYzMhttps://hdl.handle.net/20.500.12491/2907Fosil esaslı yakıtların kullanıldığı motorlu taşıt sayısının her geçen gün artması dünyayı önemli çevre sorunlarıyla karşı karşıya bırakmaktadır. Bu taşıtların çevreye vermiş olduğu zararları en aza indirmek için motorların egzoz emisyonlarına etki eden faktörlerin iyi bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada buji ateşlemeli bir motorun hava fazlalık katsayısı, ateşleme avansı, sıkıştırma oranı ve motor sıcaklığı gibi bazı yapısal ve işletme parametrelerinin CO ve HC emisyonlarına etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Ayrıca benzin ve LPG yakıtının emisyon bakımından karşılaştırılması yapılmıştır. Deneylerde, değişken sıkıştırma oranlı tek silindirli dört zamanlı bir motor ile dört silindirli dört zamanlı karbüratörlü bir taşıt motoru kullanılmıştır. Deneyler sonucunda, ateşleme avansının uygun değerde olmamasının HC emisyonlarını artırdığı, hava fazlalık katsayısının l'den küçük olması halinde CO ve HC emisyonlarının arttığı, çok fakir karışımlarda HC emisyonlarının arttığı, sıkıştırma oranı arttıkça CO emisyonunun azaldığı HC emisyonun arttığı, motor sıcaklığı artışının HC emisyonunu önemli ölçüde azalttığı ve buji tırnak aralığının normalden küçük ayarlanmasının HC emisyonunu artırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca LPG ile çalışmada benzinliye göre daha düşük emisyonlar elde edilmiştir.The constant increase in the number of fossil fuel based motor vehicles is causing the world to experience serious environmental problems. In order to minimize the harms of these motor vehicles to the environment, it is essential to master the factors affecting the exhaust emission of internal combustion engines. In this study, the effects of some structural and operational parameters of a spark ignition engine such as air excess factor, ignition timing, compression ratio and engine temperature to CO and HC emissions have been examined experimentally. In addition, the fuels of gasoline and LPG have been compared in terms of emission values. Both a four-stroke single-cylinder engine with variable compression ratio and a four-stroke four-cylinder engine with carburettor were used in the experiments. As results of the experiments, it has been determined that inappropriate ignition timing increases HC emissions, CO and HC emissions increase, if the air excess factor is less than '1', HC emissions increase in lean mixtures, a negative correlation between compression ratio and CO emissions and a positive correlation between compression ratio and HC emission appear, increase in the temperature of engine significantly reduces HC emission and a spark gap less than normal increases HC emission. Furthermore, lower emissions were obtained in engines run by LPG, compared with gasoline engine.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessEgzoz EmisyonlarıMotor AyarlarıBuji Tırnak AralığıAlternatif YakıtlarMotor SıcaklığıExhaust EmissionsEngine SettingsSpark GapAlternative FuelsEngine TemperatureArticle7468169146367