P53, $beta$ -katenin ve NFkB genleri ile ilgili sinyal yolaklarının karaciğer kanserindeki yeri

Projenin konusu, primer karaciğer kanserleri arasında en sık görülen hepatoselüler kanserlerde (HSK) p53, wnt-p-katenin, ve NFkB sinyal yolaklarının durumu ve rolünü araştırmaktı. Proje kapsamında yayınlanan araştırma sonuçları şöyledir. (1) Karaciğer kanserinde p53 homologu p73 geninin TA-p73 ve DN-p73 olarak, ilki p53 gibi hücre çoğalmasını frenleyen, ikincisi bu etkiyeantagonist işlev gören iki farklı formda transkript sentezlediği gösterilmiştir. Normal karaciğerde DN-p73 formu sentezlenirken, karaciğer kanserlerinde her iki formun da sentezlendıği gözlenmiştir. Korrelasyon çalışmaları, kanser hücrelerinde TA-p73 formunun bulunmasının retinoblastoma yolağının inaktif hale gelmesi ile ilintili olduğunu işaret etmektedir. Bu yolağa I bağlı E2F faktörlerinin TA-p73 formu ifadesini tetiklediği tahmin edilmektedir. Benzer bir I şekilde beyin tümörlerinde de (gliyoma), TA-p73 formunun ifadesinin arttığı, buna karşılıknormal beyin hücrelerinde p73 geninin ifade edilmediği gözlenmiştir. (2) Diğer bir çalışmada, karaciğer kanserlerinde p53 mutasyonlarının beta-katenin proteininin birikmesine neden oldukları \" gösterilmiştir. Onkogen gibi davranan beta-kateninin p53 e bağlı olarak birikmesi, p53mutasyonlarının wnt-beta-katenin sinyalini tetikleyebileceği hipotezini doğurmaktadır. (3) Proje desteği ile ayrıca, hücre içi sinyal yolaklarını betimleme ve görüntülemede kullanılabilen PATİKA adlı bilişim programı geliştirilmiş, ayrıca p53 e karşı yeni monoklonal antikorlar tanımlanmıştır.