İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin yalan ve hırsızlık konularındaki yargılarının öğretim ile geliştirilmesine dönük bir tasarım

vÖZETLKÖ RET M B R NC SINIF Ö RENC LER N N YALAN VE HIRSIZLIKKONULARINDAK YARGILARININ Ö RET M LE GEL T R LMES NEDÖNÜK B R TASARIMAsuman DEVECYüksek Lisans TeziSınıf Ö retmenli i Ana Bilim DalıTez Danı manları: Doç. Dr. Arif ALTUNYard. Doç. Dr. Özgür ERDUR BAKERHaziran 2005, 128 SayfaGünümüzde ahlaki de erlerin kazanılması çok önemli bir konu haline gelmi tir. Ahlakde erlerinin kazanılması çocu un ruhsal geli imi, ki ili inin olu umu ve bili sel geli imiylesıkı sıkıya ili kilidir (Koca, 1986). Bu nedenle, ki ili in temellerinin atıldı ı ilk altı- yedi yılçok önemlidir. Ayrıca, günümüzde özellikle büyük ehirlerdeki ailelerde anne ve babanın ihayatında yer alması ile çocuklarının e itimi konusunda çok fazla etkileri yoktur. Çocuklarküçük ya lardan hatta bebeklikten itibaren kre , anaokulu ya da bakıcıların gözetiminebırakılmaktadır. Bu nedenle çocu un ahlak geli imi üzerine aileler eskisi gibi tek ba larınaetkili olamamaktadır. lkö retim kademelerinde de bu alanın ihmal edildi i görülmektedir.Oysa çocukların ki ilik geli iminin önemli bir boyutu olan ahlak geli imi ihmal edilemeyecekve ki isel tercihlere bırakılamayacak kadar önemlidir.Bu ara tırmada, ilkö retim birinci sınıf ö rencilerinin ahlaki akıl yürütme süreçleriile ö rencilere uygulanan planlı ö retim tasarımı sürecinde ö retimin ahlak geli iminin yalanve hırsızlık konularında etkilili i ara tırılmı tır.Çalı manın katılımcıları, birinci sınıfa devam eden 51 ilkö retim ö rencisindenolu maktadır. Bunların 27'si deney, 24'ü kontrol grubudur. Öntest- sontest kontrol grupludesenlenmi yarı deneysel tasarlanan bu çalı mada veriler iki farklı kaynaktan toplanmı tır.Bunlar, yalan ile ilgili öntest-sontest hikâye çiftleri ve hırsızlık ile ilgili öntest-sontest hikayeçiftleridir. Ö rencilerin demografik yapıları hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla Ö renciBilgi Formu doldurulmu tur.Verilerin analizi sonucunda ö rencilerin normal ahlak geli im süreçlerininkuramların bulguları ile paralel oldu u, yalan ve hırsızlık konularında ahlaki dü ünce veviahlaki yargıları bakımından ö rencilerin nesnel sorumluluk özelliklerini ta ıdıklarıbulunmu tur. Uygulanan planlı ö retim tasarımının, birinci sınıf ö rencilerinin yalan vehırsızlık konularında ahlaki dü ünce ve ahlaki yargılarını nesnel sorumluluktan öznelsorumlulu a yükseltti i ve önemli bir fark olu turdu u gözlemlenmi tir.Anahtar Kelimeler: Ahlak Geli imi, Nesnel Sorumluluk, Öznel Sorumluluk, AhlakiDü ünce, Ahlaki Yargı, Planlı Ö retim Tasarımı.

iiiABSTRACTAN ISNTRUCTIONAL DESIGN TO DEVELOP FIRST GRADE ELEMENTARYSCHOOL STUDENTS? JUDGEMENTAL DECISIONS ON LYING AND THEFTAsuman DEVECMasters TheisisElementary EducationThesis Advisors: Assos. Prof. Dr. Arif ALTUNAssist. Prof. Dr. Özgür ERDUR BAKERJune 2005, pp. 128The adoption of moral values has become a very important issue in our present time.The adoption of moral values is closely related to the mental development, formation ofpersonality and cognitive development of the children (Koca, 1986). Therefore, the first 6-7years period is of essential importance. In our present day, the parents have got a lessenedeffect on the development of their children as they have become more occupied by their jobsas separated from the home especially in urbanized areas. The children are left for the care oftheir upkeepers in nurseries, kindergartens since their early ages. For this reason, the parentsare no more the only factor in the moral development process of their children as they were inthe past. It has been observed that this situation is mostly ignored in various levels ofelementary schools. However, the moral development of the individual as part of theirpersonal development of is so important that may not be left over any other persons other thantheir parents.The participants to this study are 51 students from an elementary school. 27 studentsare randomly assigned to the experiment group, whereas the other 24 students represent thecontrol group. The data for this study to be patterned in terms of pre-test and final testcontrolling groups are provided by two different source first of which is the pre-test and post-tests story pairs for deceit where the other test pair is designated for stories. The students havefilled in the Student Information Forms by providing demographic information.It has been found out that the normal moral development process for the student isparallel to the conceptual findings, and that the students are determined to have objectiveresponsibilities in the aspect of their moral values and ideas on the concepts of deceipt andtheft. It has also been observed that the designed instructional sessions caused an increase inivthe moral values and ideas of the first grade students from objective responsibility to personalresponsibility and thus created a statistically sifnificant difference in their mean scores.Key Words; Moral Development, Objective Responsibility, Personal Responsibility, MoralIdea, Moral Value, Instructional Design.