TEDARİK ZİNCİRİ GÖRÜNÜRLÜĞÜNÜ ETKİLEYEN FAKTÖRLER VE GÖRÜNÜRLÜĞÜN İŞLETME PERFORMANSIYLA İLİŞKİSİ: TÜRKİYE’DE SAHA ARAŞTIRMASI

Tedarik zinciri göru?nu?rlu?ğu? (TZG), bir işletmenin bir u?ru?nu? u?retimden tu?ketim aşamasına kadar takip edebilme yeteneğini ifade etmektedir. Tedarik zincirlerinin karmaşık hale gelmesi ve rekabetin artmasıyla beraber işletmeler; tedarik zincirlerini etkin bir şekilde yönetmek, mu?şterinin beklentilerini karşılamak ve maliyetlerini du?şu?rebilmek için tedarik zincirinde göru?nu?rlu?ğu? artırmaya çalışmaktadırlar. Bunun başarılabilmesi için öncelikli olarak göru?nu?rlu?ğu?n hangi faktörler tarafından etkilendiğinin ortaya çıkartılması gerekmektedir. Literatu?rde alıcı-tedarikçi ilişkilerinin ve bilişim teknolojileri kullanımının göru?nu?rlu?ğu? artırdığı vurgulansa da bu konuda yapılan ampirik araştırmalar oldukça sınırlıdır. Buradan hareket eden bu çalışmanın amacı, bilişim teknolojileri kullanımının ve alıcı-tedarikçi ilişkilerin TZG u?zerindeki etkilerini belirlemek ve aynı zamanda TZG’nin pazar performansı ve finansal performansı nasıl etkilediğini incelemektir. Bu çalışmada bahsedilen değişkenler arasındaki ilişkiler, kısmi en ku?çu?k kareler yapısal eşitlik analizi (PLS-YEM) ile Tu?rkiye’de faaliyette bulunan 135 işletme u?zerinde test edilmiştir. Araştırma sonuçları, bilişim teknolojileri kullanımının ve alıcı-tedarikçi ilişkilerinin TZG’yi pozitif bir şekilde etkilediğini göstermiştir. Ayrıca TZG’nin pazar performansı u?zerinde de pozitif etkisi tespit edilmiş fakat finansal performans u?zerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır.