Geçiş ritüelleri ve halk masalları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Halk masallarının kendine has dünyası simgesel motiflerle bezenmiş kozmik bir yaşam biçimini yansıtmaktadır. Bu yaşamın vazgeçilmez öğelerini oluşturan karakterlerin tipolojik özellikleri ile zaman ve mekân unsurlarının gizemli yapısı, söz konusu sihirli âlemi ayrıca destekler niteliktedir. Ancak anlatı düzleminde metnin derinliklerine inildiğinde, sunulan yaşam öğelerinin gerçeklikten hiç de uzak olmadığı ortaya çıkar. Konuya arkaik dönem inanç sistemi açısından yaklaşıldığında Şamanist dinsel törenlerinin halk masallarına birebir yansıdığını söylemek yanlış olmaz. Geçiş ritüelleri olarak bilinen ve Arnold van Gennep'in 1909 tarihli aynı adlı çalışmasıyla literatüre giren dini törenler bu bağlamda örnektir. Makale, geçiş kavramından hareketle sosyo-kültürel değerler çerçevesinde halk anlatılarında önemli bir yer tutan "ölüm yolculuğu" motifinin masallara yansıma biçimini ele almaktadır. Geçiş ritüelleri içerisinde özellikle inisiyasyon törenlerinin halk masallarına etkisi küçümsenemez. Bireyi, çocukluktan ergenliğe, ergenlikten de yetişkinliğe hazırlayan inisiyasyon törenleri, masal kahramanını da aynı şekilde bir evreden diğerine geçirmektedir. Bu geçiş aşamasında bir dizi problemle karşı karşıya gelen masal kahramanının, ölüm yolculuğu olarak adlandırılan zorlu bir süreçten geçmesi de ayrıca kaçınılmazdır. Makalenin amacı, metin bağlamında derinde yatan ve arkaik dönem topluluklarının dinsel ve kültürel öğelerinden yansımalar içeren gizli iletilerin açığa kavuşturulmasıdır. Bu doğrultuda hermönotik-arialitik çözümleme tekniği ile Türk halk masalları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Metinler, ilk baskılar olmak üzere Ignâcz Kûnos'un 1887/89, 1899 ve 1907 tarihli masal derlemelerinden seçilmiştir.
The world special to folk tales reflects a cosmic lifestyle ornamented with symbolic motifs. Typology of the characters as well as the mysterious structure of space and time, which are essential elements of this cosmic life too, supports this magic world. However, only in the deep structure of the text does it become clear, that elements of life presented in the text are not at all far from reality. When the issue is viewed from the angle of archaic belief systems, it will not be wrong to suggest, that shamanistic rituals mirror folk tales directly. Examples of these are rites of passage, which entered the literature by means of Arnold van Gennep's work from 1909 titled the same. Therefore, this paper deals with the motif of the trip to Hades from the perspective of rites of passage and their reflection in folk tales. The initiation rituals prepare the child for puberty and the adolescent for grownup life. Likewise, fairy tales prepare the hero as he proceeds from one stage to another. In this transitional phase, the hero is confronted with a lot of problems. At the same time, the hero undergoes also a difficult phase. The paper aims to decipher the hidden messages, which lie in the deep structure of the texts and include reflections of religious and cultural elements from archaic societies. Folk tales of Turkish narrative culture are so analyzed through the hermeneutic-comparative text analysis method. The texts belong to the first edition of the three works - compilations of Turkish folk tales - by Ignâcz Künos.
The world special to folk tales reflects a cosmic lifestyle ornamented with symbolic motifs. Typology of the characters as well as the mysterious structure of space and time, which are essential elements of this cosmic life too, supports this magic world. However, only in the deep structure of the text does it become clear, that elements of life presented in the text are not at all far from reality. When the issue is viewed from the angle of archaic belief systems, it will not be wrong to suggest, that shamanistic rituals mirror folk tales directly. Examples of these are rites of passage, which entered the literature by means of Arnold van Gennep's work from 1909 titled the same. Therefore, this paper deals with the motif of the trip to Hades from the perspective of rites of passage and their reflection in folk tales. The initiation rituals prepare the child for puberty and the adolescent for grownup life. Likewise, fairy tales prepare the hero as he proceeds from one stage to another. In this transitional phase, the hero is confronted with a lot of problems. At the same time, the hero undergoes also a difficult phase. The paper aims to decipher the hidden messages, which lie in the deep structure of the texts and include reflections of religious and cultural elements from archaic societies. Folk tales of Turkish narrative culture are so analyzed through the hermeneutic-comparative text analysis method. The texts belong to the first edition of the three works - compilations of Turkish folk tales - by Ignâcz Künos.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Halk Anlatısı, Kabul Törenleri, Ölüm Yolculuğu, Don Değiştirme, Simgesel Ölüm, Folk Story, Initiation Rituals, Trip to Hades, Metamorphose, Symbolic Death
Kaynak
Milli Folklor Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
12
Sayı
91
