Emîr Necmeddin İlgâzi dönemi Artuklu-Haçlı münasebetleri ve Afrin zaferi (28 Haziran 1119)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Türk Tarih Kurumu
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Amir Najm ad-Din Ilghazi is the founder and the first ruler of Mardin Artuqids. The time when Ilghazi came to the stage of history dates back to the years of establishment of crusade principalities in Southeast Anatolia and the Eastern Mediterranean coast. The Crusaders established relationships with the principalities and states in this region. By the time, the Crusaders' relationship with the Muslims was in a form of fight of Muslims against the crusader entity. The Artuqids were one of the most important forces that the Crusaders had relationship with and had to struggle against. Especially against the crusaders living in Urfa and Antioch, the Artuqids sometimes struggled themselves, sometimes allied with other Turkish amirs. In the Artuqid-Crusade battles, Artuqids often defeated the Crusaders. In terms of his success against the Crusaders, Artuqid Amir Ilghazi is an important mujahideen and leader. His struggle against the Crusaders began in 1105 and continued until his death in 1122. His struggle against the Crusaders gained momentum after he gained dominance of Mardin and Aleppo. The most important event and success in Ilghazi's life was his victory in Afrin against Antioch crusade leader Roger of Salerno, which is known as The Field of Blood in western literature. His victory created a great pleasure in the world of Islam while it was a great disaster for the Christian world. Ilgazi, who stood like a great wall in front of the Crusaders, prevented them from going into Aleppo, by packing them in the Syrian border. In this research, the fight of Najm ad-Din Ilghazi against the Crusaders is examined by focusing on Afrin victory specifically, and in general scope, an important period of Turk-Crusader fights is studied in detail. In addition, it is aimed to make a clear explanation of the balance of powers in the region and in the era dating back the early XIIth century based on the sources.
Emîr Necmeddin İlgâzi, Mardin Artuklu Beyliği’nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. İlgâzi’nin tarih sahnesine çıktığı zaman Güneydoğu Anadolu’da ve Doğu Akdeniz kıyısında Haçlı Devletleri’nin kurulduğu yıllara tesadüf eder. Haçlılar, bu bölgedeki beylikler ve devletlerle münasebet kurmuşlardır. Müslümanların ise Haçlılarla münasebeti genellikle bölgeye yerleşen Haçlı varlığına karşı mücadele şeklinde gelişmiştir. Haçlıların münasebette bulunduğu en önemli güçlerden biri Artuklulardır. Özellikle Urfa ve Antakya’da yaşayan Haçlılara karşı Artuklular bazen diğer Türk beyleriyle ittifak yaparak bazen de yalnız kendileri mücadele etmişlerdir. Artuklu-Haçlı münasebetlerinde çoğu zaman Artuklular Haçlıları mağlup etmeyi başarmışlardır. Haçlılara karşı yapılan bu mücadelelerde Artuklu Beyi İlgâzi önemli rol oynayan büyük bir mücahit ve liderdir. İlgâzi’nin Haçlılara karşı 1105 yılından itibaren başlayan mücadelesi, hayatını kaybettiği 1122 yılına kadar devam etmiştir. Mardin’e ve sonrasında Halep’e hâkim olduktan sonra onun Haçlılarla münasebetleri ivme kazanmıştır. İlgâzi’nin hayatındaki en önemli olay ve başarısı Batı literatüründe Kanlı Meydan Savaşı adıyla zikredilen, Antakya Haçlı Prinkepsi Roger’e karşı Afrin’de elde ettiği galibiyettir. Onun bu zaferi Müslüman âleminde büyük bir sevince vesile olmuş, diğer yandan Hristiyan dünyası için de büyük bir facia olmuştur. Haçlıların önüne adeta set gibi çekilen İlgâzi, onları Suriye kıyı şeridine sıkıştırarak, Halep’e yaklaşmalarını engellemiştir. Bu çalışmada Artuklu Beyi İlgâzi’nin Haçlılara karşı verdiği mücadele Afrin Zaferi özelinde incelenerek, Türk-Haçlı münasebetlerinin önemli bir safhası ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Kaynaklar ışığında detaylı bir şekilde yapılan bu çalışma vesilesiyle XII. yüzyılın başlarında bölgenin ve dönemin güç dengeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Emîr Necmeddin İlgâzi, Mardin Artuklu Beyliği’nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. İlgâzi’nin tarih sahnesine çıktığı zaman Güneydoğu Anadolu’da ve Doğu Akdeniz kıyısında Haçlı Devletleri’nin kurulduğu yıllara tesadüf eder. Haçlılar, bu bölgedeki beylikler ve devletlerle münasebet kurmuşlardır. Müslümanların ise Haçlılarla münasebeti genellikle bölgeye yerleşen Haçlı varlığına karşı mücadele şeklinde gelişmiştir. Haçlıların münasebette bulunduğu en önemli güçlerden biri Artuklulardır. Özellikle Urfa ve Antakya’da yaşayan Haçlılara karşı Artuklular bazen diğer Türk beyleriyle ittifak yaparak bazen de yalnız kendileri mücadele etmişlerdir. Artuklu-Haçlı münasebetlerinde çoğu zaman Artuklular Haçlıları mağlup etmeyi başarmışlardır. Haçlılara karşı yapılan bu mücadelelerde Artuklu Beyi İlgâzi önemli rol oynayan büyük bir mücahit ve liderdir. İlgâzi’nin Haçlılara karşı 1105 yılından itibaren başlayan mücadelesi, hayatını kaybettiği 1122 yılına kadar devam etmiştir. Mardin’e ve sonrasında Halep’e hâkim olduktan sonra onun Haçlılarla münasebetleri ivme kazanmıştır. İlgâzi’nin hayatındaki en önemli olay ve başarısı Batı literatüründe Kanlı Meydan Savaşı adıyla zikredilen, Antakya Haçlı Prinkepsi Roger’e karşı Afrin’de elde ettiği galibiyettir. Onun bu zaferi Müslüman âleminde büyük bir sevince vesile olmuş, diğer yandan Hristiyan dünyası için de büyük bir facia olmuştur. Haçlıların önüne adeta set gibi çekilen İlgâzi, onları Suriye kıyı şeridine sıkıştırarak, Halep’e yaklaşmalarını engellemiştir. Bu çalışmada Artuklu Beyi İlgâzi’nin Haçlılara karşı verdiği mücadele Afrin Zaferi özelinde incelenerek, Türk-Haçlı münasebetlerinin önemli bir safhası ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Kaynaklar ışığında detaylı bir şekilde yapılan bu çalışma vesilesiyle XII. yüzyılın başlarında bölgenin ve dönemin güç dengeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Amir Najm ad-Din Ilghazi, Artuqids, Crusaders, Antioch Crusader Principality, Afrin Victory, The Field of Blood, Aleppo, Emîr Necmeddin İlgâzi, Artuklular, Haçlılar, Antakya Haçlı Prinkepsliği, Afrin Zaferi, Kanlı Meydan Savaşı, Halep
Kaynak
Belleten
WoS Q Değeri
N/A
Scopus Q Değeri
Cilt
83
Sayı
298
