İNGİLİZ İSTİHBARATÇISI NOEL VE GÜNEYDOĞU ANADOLU'DAKİ FAALİYETLERİ

dc.contributor.authorErcivan, Ahmet
dc.date.accessioned2024-09-25T20:18:10Z
dc.date.available2024-09-25T20:18:10Z
dc.date.issued2023
dc.departmentAbant İzzet Baysal Üniversitesien_US
dc.description.abstractİngiltere ile Osmanlı Devleti'nin ilişkileri başlangıçtan itibaren olumlu bir yönde seyretmiştir. Bu ilişkilerin gelişmesi amacıyla III. Selim döneminden itibaren Londra'ya büyükelçiler gönderilmiştir. Bu şekilde Osmanlı Devleti yurt dışında daimî elçilikler açarak Avrupa devletleri ile yapıcı ilişkiler kurmaya çalışmıştır. Hatta 1853 Kırım Savaşı'nda İngiltere, Rusya'ya karşı Osmanlı Devleti'nin yanında yer almıştır. Bununla birlikte 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra İngiltere'nin politikası Osmanlı Devleti aleyhine değişmiştir. Bu yüzden Osmanlı Devleti'ni yıkıcı birçok ittifakın içinde de yer almıştır. Birinci Dünya Savaşı'na farklı ittifaklar içerisinde giren bu iki devletin mücadelesi, savaş sonunda da devam etmiştir. Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda İngiltere tarafından Osmanlı topraklarında işgaller başlamıştır. İngiltere, başlatmış olduğu işgalleri sürdürebilmek için zaman zaman taşeron yapıları da kullanmıştır. Bir İngiliz istihbarat subayı olan Edward William Charles Noel (d.14 Nisan 1886), İngiliz Hükümeti tarafından Osmanlı topraklarına gönderilmiştir. Osmanlı topraklarında kışkırtıcı faaliyetler yürüten Noel, seyahati esnasında yaptığı çalışmalara dair bir günlük tutmuştur. Noel'in, bölge halkını Türk yönetimine karşı ayaklandırma gibi bir düşüncesi olduğu görülmektedir. Elazığ Valisi Ali Galip'in Sivas Kongresi'ni basma teşebbüsünde de Ali Galip'e destek vermiştir. Yaptığı faaliyetlerden dolayı Noel'in Kürt Lawrence'ı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Noel, günlüğünde kendisine göre bölge hakkında ve bölgedeki aşiretlerle ilgili notlar tutmuştur. Aslında Noel'in amacı bölgede yaşayan Kürt aşiretlerini Türklerden uzaklaştırmak ve Türk yönetimi ile olan bağlantılarını sonlandırmaktır. Bunun için kapsamlı bir araştırmaya girişmiş ve her unsuru kullanmaya çalışmıştır. Özellikle Kürtler ile Ermenileri, yaşantıları, örf adetleri ve diğer ?ziki özellikleri ile ortak bir noktada buluşturmaya çalışmıştır. Daha da ileri giderek Kürt aşiretlerini İngiliz Hükümeti'nin yanına çekmeye çalışmıştır. Noel'in bölgedeki faaliyetlerini artırması, dolayısıyla İngiltere'nin bölgede tek başına hâkimiyet kurmayı amaçlaması, diğer mütte?kleri rahatsız etmiştir.en_US
dc.identifier.doi10.33171/dtcfjournal.2023.63.1.4
dc.identifier.endpage103en_US
dc.identifier.issn0378-2905
dc.identifier.issn2459-0150
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage80en_US
dc.identifier.trdizinid1187061en_US
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2023.63.1.4
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1187061
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12491/15468
dc.identifier.volume63en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofDil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmzYK_20240925en_US
dc.subjectMustafa Kemal Paşaen_US
dc.subjectNoelen_US
dc.subjectİngilizen_US
dc.subjectAşiretleren_US
dc.subjectKürtleren_US
dc.titleİNGİLİZ İSTİHBARATÇISI NOEL VE GÜNEYDOĞU ANADOLU'DAKİ FAALİYETLERİen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar