Oksijen yüklemesinin aktif spor yapan sporcularda performansa ve toparlanmaya etkisi

Bu çalışmanın amacı, 4 x 400 metre maksimal egzersizinin öncesinde, dinlenme periyotlarında ve toparlanma esnasında % 40 oksijen yüklemesinin aktif sporcularda anaerobik performansa ve toparlanmaya olan etkisini araştırmaktır. Bu çalışmaya yaş ortalamaları 19,75 + 1,34 yıl olan 16 erkek sporcu katılmıştır.Deneklerin anaerobik performanslarını ortaya koymaları için 4 x 400 metre maksimal koşu testine tabi tutulmuşlardır. Denekler 3 er gün arayla % 40 oksijen ve % 21 oksijen alınması esnasında performanslarını ortaya koymuşlardır. Çalışma şu şekilde dizayn edilmiştir. Isınma sonrası kalp atım hızları (KAH) alınmış, 3 dk süresince % 40 oksijen verilmiş ve sonra tekrar KAH alınmıştır. Daha sonra sporculara 5'er dakika dinlenme periyotlu 4 x 400 metre maksimal koşu testi yaptırılmış ve her bir 400 metreden sonra KAH alınmış ve dinlenmenin 4 dakikası boyunca % 40 oksijen verilmiş sonrasında tekrar KAH alınmıştır. Çalışma sonrasında ise 3 dakikada bir KAH alınmak kaydıyla 12 dk % 40 oksijen verilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre % 40 oksijen ısınma sonrası KAH'nı, % 21 oksijene göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşürmüştür (p? 0.05). Çalışmada 4 x 400 metre ortalama koşu zamanlarında da % 40 oksijen alımı, % 21 oksijen alınımına göre istatistiksel olarak anlamlı fark çıkmıştır (p?0.05). 4 x 400 metre performans sonrası KAH ve dinlenme sonrası KAH, % 40 ve % 21 oksijen alınması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamamıştır(p?0.05). Egzersiz sonrası toparlanma periyodunda alınan KAH'larında % 40 oksijen alınımında 0-3, 3-6, 9-12 dakikalarda istatistiksel olarak anlamlı düşüş, % 21 oksijen alınımında ise 0-3, 3-6 dakikalarda istatistiksel olarak anlamlı düşüş meydana gelmiştir.Anahtar Kelimeler: Oksijen yüklemesi, anaerobik performans, toparlanma, interval antrenman.

The purpose of the present study was to investigate whether breathing 40% of oxygen (before and during 4 X 400m running intervals) effects both anaerobik performance and recovery perieod of athletes. There were 16 males athletes who were voluntarily participated in the study and their mean was 19.75 + 1.34 years old.In order to achieve maximal anaerobik performance of the subjects, they were put on running 4 X 400 meter in the track. Subjects were divided into two group and cross over design was used to test their performance. Half of the subjects inhaled 40% oxygen and the rest inhaled 21% oxygen during the first measurement of the study which were running 4 X400 m intervals. After three days subjects were switched the places. Through out all measurement, subjects? heart rate were recorded; after warm-up, after breating 40% oxygen for three minutes, and among 4 X 400 m. After they completed 4 X 400m running their heart rate was recorded in every three minutes for 12 minutes.The results of the study demontrated that there were statistically significant differences between breathing 40% oxygen and breathing 21% oxygen in terms of decreasing heart rate after warm-up period (p < 0.05). Also the results showed that there were statistically significant differences with regard to running time of 400 m while subjects inhaled 40 % of oxygen (p < 0.05). Furthermore, the results of the study also demonsrated that when subjects inhaled 40 % of oxygen, their recovery heart rate were significantly differed than when they inhaled 21 % of oxygen after 9 minutes of recovery (p < 0.05).Key Words: Oksijen loading, anaerobik performance, recovery, interval training.