Ölümünün Yüzüncü Yıldönümünde İlk Kez Yayımlanan Fotoğraflarla Mimar Alexandre Vallaury’nin Mezarı ve Bu Konudaki Düşünceler

Alexandre Vallaury, 1850 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiş levanten kökenli bir mimar ve mimarlık\reğitmenidir. Vallaury, orta öğreniminin ardından mimarlık eğitimi almak üzere, bu alanda o dönem dünyanın\ren seçkin eğitim kurumlarından biri olan, Paris’teki Ecole des National Beaux-Arts’a giderek burada yaklaşık\rdokuz yıl süren bir mimarlık eğitimi almıştır. Eğitiminin ardından İstanbul’a dönmüş ve 1880’lerin başından\ritibaren Osmanlı mimarlığına damga vuracak olan eserlerini üretmeye başlamıştır. Vallaury bu mimari\rüretim faaliyetlerinin dışında, Osman Hamdi Bey’le olan yakın ilişkisi sayesinde Sanayi-i Nefise Mektebi\rÂlisi’nin kuruluş ve yapılandırılmasında da oldukça etkin bir rol üstlenmiş ve bu okulda yirmi beş yıl\raralıksız mimarlık eğitmenliği görevini sürdürmüştür. 1908’de ilan edilmiş olan II. Meşrutiyet sonrası gelişen\rmilliyetçi akımlar, mimarın da kariyerinin şekillenmesi ve sonlanmasında önemli bir rol oynamıştır. Bu\rgelişmeyle birlikte Sanayi-i Nefise Mektebi’ndeki görevinden istifa eden -ya da istifaya zorlanan- Vallaury,\rbu tarihten sonra aşama aşama İstanbul’u terk etmiş; Fransa’nın Grasse Kasabası’na yerleşerek, hayatının son\rdönemlerini burada geçirmiş ve burada ölmüştür. Mimarın yaşamına ve aile köklerine ilişkin yapılmış olan\rerken monografik çalışmalarda, mimarın mezarı, araştırmacılar tarafından İstanbul’daki Feriköy Latin\rKatolik Mezarlığı’nda aranmış ve ailenin kimi üyelerinin burada olduğu saptanmış fakat Alexandre\rVallaury’nin mezarına ulaşılamamıştır. 2014 yılında yapılmış olan bir doktora tezinde, mimarın mezarının\rGrasse’de olduğu bilgisi verilmiş fakat söz konusu çalışmada mezara ilişkin görsel malzeme sağlanmamıştır.\rÇalışmamız bu anlamda, mimarın ölümünün yüzüncü yılında, mezarının görsellerini bilim dünyasına\rsunmakta ve mimarın yaşamına dair yeni bilgiler sağlamaktadır.