Psikolojik ve Sosyal Yönleriyle Sürgün: Türkiye'de Yasayan Ahıskalı Türk Yaslılarla Bir Çalısma
Küçük Resim Yok
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ileri yasta olmak ve sürgünde olmak gibi çifte dezavantajlılık durumu, sürgün, zorunlu göç, ve göç deneyimleyen bireyi diger bireylerden dogal olarak daha farklı, büyük olasılıkla da daha olumsuz etkilemektedir. Bu kabullerden hareketle, projenin amacı (1) 45 yıl ara ile sürgünlere, zorunlu göçlere, savas travmalarına maruz kalmıs olarak bilinen, Türkiye?de ileri yastaki Ahıskalı Türklerin deneyimlerini, (2) travma yasayan/yasamayan ileri yastaki bireylerden farklarını psikolojik ve sosyal yönleri Ekolojik Kuram ve Belirsiz Kayıp Kuramı çerçevesinde incelemektir. Arastırmaya Ahıska Türkü ileri yastaki katılımcılar (N= 576) ve karsılastırma yapmak için ileri yastaki katılımcılar (N=718) nicel çalısmaya katılmıstır. Nitel çalısmaya katılan Ahıska Türkü ileri yastaki katılımcı sayısı 61?dir. Bunlar Demografik Bilgi Formu, Yaslılar için Depresyon Ölçegi, DSM-V için Travma Sonrası Stres Tanı Ölçegi (TSST-5), Yasam Doyumu Ölçegi, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçegi, Duygusal Basa Çıkma Ölçegi, Travmatik Yasantıları Açma Ölçegi ve Fonksiyonel Bagımsızlık Ölçegi uygulanmıstır. Uzun süre önce yasanmıs sürgün, zorunlu göç ve göç deneyimlerine sahip ileri yastaki bireylerde Travma Sonrası Stres Belirtileri (TSSB) kümelerine nitel analizle yeniden bakıldıgında; deneyimin gerçegine dönüs sürecini düsündüren, kodlamalara ve anlam parçaları, TSSB ile benzerlikler barındırmaktadır. Ortalama anlam parçacıgı sayısına göre sıralandıgında yeniden deneyimleme, inanç ve duygularda olumsuz degisimler, asırı uyarılma, duygusal uyusma/küntlesme ve kaçınma, gerginlik rahatsızlık ve yasamın aksaması kodlamaları ortaya çıkmıstır. Nitel analizde ayrıca, ileri yastaki ve sürgün, zorunlu göç ve göç deneyimine sahip bireylerde yasam doyumu degiskeninin su anki yasamı kapsamadıgı, geçmise iliskin doyumun da yasam doyumunun parçası oldugu görülmüstür.Nicel analiz sonuçlarına göre, Ahıska Türkü ileri yastaki bireylerde, TSSB ile iliskili degiskenlere bakıldıgında, kadın olmak, fonksiyonel bagımsızlıgı düsük olmak, hastalık algısı (kötü seyir) olumsuz olmak, fazla travmaya maruz kalmak, travmaya iliskin psikolojik sıkıntı düzeyi yüksek olmak, engellenme düzeyi yüksek olmak, travmayı konusmama istegi fazla olmak, travmayı konusma istegi fazla olmak ve duygusal reaksiyonları yüksek olmak ve duygu islemlemesi yüksek olmak TSSB skorlarında artısla iliskilidir.Kontrol grubunda bir travma rapor eden bireylerde ise TSSB ile iliskili degiskenlere bakıldıgında, cinsiyet (kadın olmak), travmaya iliskin psikolojik sıkıntı ve engellenme düzeyleri yüksek olmak ve duygusal reaksiyonları fazla olmak TSSB deki artısla iliskilidir. Psiko-Sosyal Degiskenler ile Ileri Yas Depresyonu ve Yasam Doyumu iliskileri ekolojik yaklasım çerçevesinde ayrı ayrı analiz edildiginde her iki örneklem grubu için farklı psiko-sosyal degiskenlerin önemli oldugunu göstermistir. Arastırmanın, ileri yastaki Ahıska Türklerinde psikolojik örüntülerin ilk kez kapsamlı olarak ve kontrol grubuyla karsılastırmalı sekilde degerlendirildigi bir çalısma olmasının yanı sıra, psikolojik semptomatolojide koruyucu faktörlerin anlasılmasında da önemli veriler sagladıgı düsünülmektedir.
Açıklama
01.06.2019
Anahtar Kelimeler
Tssb, sürgün, ahıska türkleri
