Sosyal kimliğin ve nezaketsiz davranışın schadenfreude üzerindeki etkisinde bilişlerin ve duyguların rolü

Nezaketsiz davranış örgüt psikolojisi alanında sık çalışılan konulardan olmasına rağmen sosyal psikoloji alanında yeterince ilgi görmemiştir. Bu çalışma nezaketsiz davranışı sosyal psikoloji alan yazınına kazandırdığı; nezaketsizliği Sosyal kimlik kuramı teorik çatısı altında incelediği ve nezaketsiz davranışın ile sonucu arasındaki ilişkide rol oynayan aracı mekanizmaları açıkladığı için önemlidir. Schadenfreude norm ihlallerine duyarlı sosyal bir duygu olduğu için çalışmanın bağımlı değişkeni olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın amacı nezaketsiz davranışın ve sosyal kimliğin schadenfreude üzerindeki temel etkisinin ve bu etkide aracı bilişsel ve duygusal mekanizmaların incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda bir pilot çalışma ve 3 esas çalışma gerçekleştirilmiştir. Pilot çalışmada kullanılması planlanan nezaketsiz davranış manipülasyonunun ve schadenfreude ölçüm araçlarının güvenilirlikleri sınanmıştır. Ölçme araçlarının uygun olduğu görülmüş ve esas çalışmalara geçilmiştir. Birinci çalışmada sosyal kimlik koşulları (dış-grup var, dış-grup yok) şeklinde oluşturulmuştur. Birinci çalışmada nezaketsiz davranış schadenfreude ilişkisinde olumsuz duyguların aracı rolünün; hak etme algısının ise düzenleyici rolünün olduğu bulunmuştur. İkinci çalışmada ise sosyal kimlik koşulları (iç-grup, dış-grup) şeklinde oluşturulmuş ve manipülasyon kontrolü eklenerek çalışma tekrarlanmıştır. Nezaketsiz davranışın ve sosyal kimliğin schadenfreude üzerinde ortak etkisi olduğu bulunmuştur. Bu durum nezaketsiz davranışa maruz kalanların kendilerini grubun dışından biri olarak görmeleriyle açıklanmış, bu açıklama sonraki çalışmada test edilmiştir. Üçüncü çalışmada ise tüm manipülasyonlar ve ölçme araçları ikinci çalışma ile aynı kalmış sadece katılımcıların kendilerini ne kadar grubun içinde algıladıklarının ölçümü eklenmiştir. Algılanan grup üyeliği statüsünün bu ilişkide aracı rolü bulunmuştur. Sonuç olarak nezaketsiz davranışın kaynağı iç-grup üyesi olduğunda, dış-grup üyesi olduğu koşula kıyasla daha fazla schadenfreude hissedilmiş ve bu durum iç-grup üyesinden gelen nezaketsizlik sonrası bireylerin kendilerini grubun dışından biri olarak kategorilendirmeleri ile açıklanmıştır.

Although uncivil behaviour is a frequently studied topic in the field of organizational psychology, it has not received enough attention in the field of social psychology. This study is important because it introduces incivility to the social psychology literature, examines incivility under the theoretical framework of Social identity theory, explains the mediating mechanisms that play a role in the relationship between incivility and its consequences. Since Schadenfreude is a social emotion sensitive to norm violations, it was determined as the dependent variable of the study. The study aims to examine the main effect of uncivil behaviour and social identity on schadenfreude and the mediating cognitive and emotional mechanisms of this effect. For this purpose, a pilot study and 3 main studies were conducted. In the pilot study, the reliability of the incivility manipulation and schadenfreude measurement scales were tested. The measurement tools were found to be appropriate and the main studies were started. In the first study, social identity conditions were created as (out-group present, out group absent). In the first study, it was found that negative emotions played a mediating role and deservingness played a moderating role in the relationship between incivility and schadenfreude. In the second study, social identity conditions were created as (ingroup, outgroup) and the study was repeated by adding manipulation control. It was found that incivility and social identity had an interaction effect on schadenfreude. This was explained by the fact that those who were exposed to incivility perceived themselves as out-group members, and this explanation was tested in the next study. In the third study, all manipulations and measurement scales remained the same as in the second study, except for the addition of a measure of the extent to which participants perceived themselves to be in the group. Perceived group membership status was found to mediate this relationship. As a result, more schadenfreude was felt when the source of the uncivil behavior was an ingroup member than when it was an out-group member, and this was explained by the fact that individuals categorized themselves as out-group members after the uncivil behaviour from the ingroup member.