Mihneyi Geciktiren Bir Hadîs Âlimi: Yezîd b. Hârûn

Mihne İslâm Tarihinin en önemli olaylarındandır. Kur'an'ın mahlûk olup olmadığı ile ilgili yapılan tartışmaların bir neticesi olarak ortaya çıkan ve toplumda bir takım istenmeyen sonuçların doğmasına sebep olan mihneyi başlatan Abbâsî halifesi Me'mûn olmuştur. Yalnız o bu olayı daha önce başlatmak istemesine rağmen bunu gerçekleştirememiştir. Çünkü buna tebeu't-tâbiînden bir âlime hem toplumun hem de onun göstermiş olduğu saygı engel olmuştur. O kişi de hadis tarihinde önemli bir yere sahip olan Yezîd b. Hârûn'dur. Onun toplum nezdinde oluşan bu saygınlığı, elde etmiş olduğu ilmi birikimin bir neticesidir. O birçok ilim merkezine giderek devrin önemli kişilerinden hadis almış, özellikle bulundukları yerlerde ilk tedvini gerçekleştiren bazı muhaddislere talebelik yapma bahtiyarlığına erişmiştir.Elde ettiği ilmi birikimi de ileride hadis ilmine büyük hizmetleri dokunacak, Ali b. el-Medînî, Yahyâ b. Maîn, İbn Ebû Şeybe ve Ahmed b. Hanbel gibi önemli muhaddislere aktarmıştır. Yaşadığı dönemde şöhreti çeşitli bölgelere yayılmış, haliyle bu durum hadis talebelerinin onun yaşadığı yere doğru akın etmesine sebep olmuştur. Neticede hadis ilminin sadece belli merkezlerine değil İslam coğrafyasının birçok yerine dağılmasını sağlamıştır.