Ulusal Kuru Fasulye Gen Kaynaklarından Yu?ksek Verimli ve Antraknoz (Colletotrichum lindemuthianum) Hastalığına Dayanıklı Islah Materyallerinin Geliştirilmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2018
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kuru fasulye insan beslenmesi için önemli bir protein kaynagı olan yemeklik tane baklagiller içerisinde yer almakta olup du?nyada yaygın bir u?retim potansiyeline sahiptir. Ülkemizde ise kuru fasulye ekilis alanlarının hızlı azalmasının sonucu olarak fasulye u?retimi u?lke tu?ketimi karsılayamaz olmus ve ithalat zorunlu hale gelmistir. Kuru fasulye ekilis alanlarının azalmasının baslıca sebepleri ise mevcut çesitlerin yetersizligi ve bunların hastalıklara ve abiyotik çevre kosullarına karsı hassasiyetidir. Fasulye u?retiminde oldukça önemli problemlere neden olan antraknoz etmeni Colletotrichum lindemunthianum?un farklı popu?lasyonları içerisinde yu?ksek du?zeyde genetik varyasyon göstermesi ise bu patojene karsı ıslah programlarının gelistirilmesini zorlastırmaktadır. Bu sebeple hastalıga karsı dayanıklılık için su?rekli olarak yeni gen kaynaklarının belirlenmesi ve bunların istenilen özeliklere sahip kuru fasulye çesitlerine aktarılması gerekmektedir. Bununla birlikte u?lkemizin farklı cografik alanları fasulye u?retimi için oldukça uygun olup her bölgeye has önemli yerel fasulye genotiplerini barındırmaktadır. Ayrıca fasulye genotipleri arasında cografik kosullara adaptasyon bakımından önemli farklılıklarda olusabilmektedir. Özellikle yu?ksek seviyede verimli olan bazı genotiplerin vejetasyon su?resi bakımından belirli bölgelerde yetistirilmesi mu?mku?n olmamaktadır. Bu sebeple yerel gen kaynaklarının etkin bir sekilde kullanılması ıslah çalısmaları açısından oldukça önem tasımaktadır. Bu çalısma kapsamında Tu?rkiye?de kuru fasulye u?reticileri tarafından uzun yıllar yetistirile gelen lokal fasulye popu?lasyonlarındaki antraknoz hastalıgına karsı dayanıklılık kaynaklarının belirlenmesi ve Batı Anadolu Bölgesi için yu?ksek verim ve kalite özelliklerine sahip çesit adayı yeni kuru fasulye ıslah materyallerinin gelistirilmesi hedeflenmistir. Markör destekli seleksiyon (MAS) yöntemi ile elde edilen fasulye genotipleri genel olarak degerlendirildiginde Co-15 Co-4, Co-6 ve Co-1, Co-11 ve Co-14 dayanıklılık genlerinin test edilen genotiplerde yaygın olarak bulundugu göru?lmektedir. Co-42, Co-2 ve Co-3 genlerinin ise oldukça az sayıda örnekte bulundugu tespit edilmistir. Co-5 geni ise test edilen örneklerde bulunamamıstır. Batı Anadolu Bölgesinden toplanan yerel kuru fasulye genotiplerinin çesit degerlendirme kriterlerine göre karakterizasyonu ve seleksiyonu sonucunda 9 adet fasulye genotipi (AYD-1, AYD-2, IZM-2, ISPT-6, YLV-28, YLV-32, BLCK-7, ÇNK-2 ve ÇNK-4) proje kapsamında u?mitvar olarak bulunmus olup; bu genotiplerin seleksiyon ıslahı ile çesit gelistirmede materyal olarak kullanılabilecegi du?su?nu?lmektedir.
Açıklama
01.09.2018
Anahtar Kelimeler
Dayanıklılık, MAS, Antraknoz, seleksiyon, Fasulye
